Đề tài nghiên cứu trình bày về cải tiến quy trình vi nhân giống dây thìa canh (Gymenema sylvestre) đã được tối ưu hóa trong nghiên cứu này. Kết quả cho thấy, Dây thìa canh được sát trùng bề mặt bằng cồn 70° trong 1 phút, khử trùng bằng dung dịch HgCl2 0,1% trong 1 phút đã được thiết lập thành công trên môi trường MS (Murashige et Skoog, 1962) bổ sung 0,2 mg/1 BAP; 30 g/l sucrose với tỷ lệ mẫu sạch là 72,15% và tỷ lệ hình thành chồi đạt 68,26% sau 4 tuần nuôi cấy. | Công nghệ sinh học & Giống cây trồng NGHIÊN CỨU NHÂN GIỐNG IN VITRO DÂY THÌA CANH (Gymenema sylvestre (Retz.) R. BR. Ex Schult) Đào Thị Thúy Hằng1, Nguyễn Văn Việt2, Nguyễn Thị Huyền3, Đoàn Thị Thu Hương4 1,2,3,4 Trường Đại học Lâm nghiệp TÓM TẮT Cải tiến quy trình vi nhân giống Dây thìa canh (Gymenema sylvestre) đã được tối ưu hóa trong nghiên cứu này. Kết quả cho thấy, Dây thìa canh được sát trùng bề mặt bằng cồn 700 trong 1 phút, khử trùng bằng dung dịch HgCl2 0,1% trong 7 phút đã được thiết lập thành công trên môi trường MS (Murashige et Skoog, 1962) bổ sung 0,2 mg/l BAP; 30 g/l sucrose với tỷ lệ mẫu sạch là 72,15% và tỷ lệ hình thành chồi đạt 68,26% sau 4 tuần nuôi cấy. Các chồi ban đầu được cảm ứng tạo đa chồi trên môi trường MS bổ sung 1,5 mg/l BAP; 0,5 mg/l Kinetin; 0,1 mg/l NAA; 100 ml/l nước dừa; 100 g/l khoai tây; 30 g/l sucrose, cho tỷ lệ mẫu tái sinh chồi và hệ số nhân chồi đạt cao nhất (96,66% và 3,45 lần) sau 6 tuần nuôi cấy. Chồi ra rễ đạt 96,54%, số rễ trung bình 3,56 rễ/cây và chiều dài rễ trung bình 3,9 cm, khi nuôi cấy trên môi trường khoáng cơ bản MS bổ sung 0,6 mg/l NAA; 100 ml/l nước dừa; 100 g/l khoai tây; 20 g/l sucrose, sau 6 tuần nuôi cấy. Kỹ thuật nhân giống này có thể áp dụng để tạo ra hàng loạt cây giống Dây thìa canh chất lượng tốt đáp ứng cho nhu cầu sản xuất hiện nay. Từ khóa: Dây thìa canh, cụm chồi, Gymenema sylvestre, nuôi cấy mô, vi nhân giống. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Dây thìa canh (Gymnema sylvestre) được đánh giá là một trong những cây dược liệu quan trọng trong chiến lược phát triển thảo dược ở Việt Nam. Thành phần hóa học có hoạt tính sinh học chính của Dây thìa canh là axit gymnemic, một hoạt chất thuộc nhóm saponin triterpenoid. Ngoài ra, Dây thìa canh còn chứa các thành phần khác như flavone, anthraquinone, hentri-acontane, pentatriacontane, α và βchlorophylls, phytin, resins, d-quercitol, axit tartaric, axit formic, axit butyric, lupeol. Axit gymnemic có tác dụng kích thích sản sinh tế bào beta của tuyến tụy, giúp cơ thể tái .
