Dựa trên phân tích đặc điểm kiến tạo và đặc điểm địa động lực của các hệ thống đứt gãy khu vực ở Đông Nam Á, chín vùng nguồn có khả năng tạo ra sóng thần có thể là ảnh hưởng đến bờ biển Việt Nam đã được phân định ở Biển Đông và các vùng biển liền kề. | T¹p chÝ C¸c khoa häc vÒ tr¸i ®Êt 32(1), 36-47 3-2010 Kh¶o s¸t c¸c vïng nguån sãng thÇn cã kh¶ n¨ng g©y nguy hiÓm tíi vïng bê biÓn ViÖt Nam NguyÔn Hång Ph−¬ng, Bïi C«ng QuÕ, NguyÔn §×nh Xuyªn I. Më §ÇU Tõ sau th¶m häa ®éng ®Êt - sãng thÇn SumatraAndaman n¨m 2004, do sù ®æi míi trong c¸ch nh×n nhËn cña thÕ giíi ®èi víi th¶m häa thiªn nhiªn ®éng ®Êt vµ sãng thÇn, vÊn ®Ò nghiªn cøu sãng thÇn ®· chuyÓn sang b−íc ngoÆt míi. NhiÒu ph−¬ng ph¸p kh¸c nhau ®· ®−îc c¸c nhµ khoa häc ¸p dông ®Ó ®¸nh gi¸ ®é nguy hiÓm sãng thÇn cho c¸c vïng biÓn trªn thÕ giíi. C¸c nghiªn cøu ®¸nh gi¸ ®é nguy hiÓm sãng thÇn th−êng ®−îc tiÕn hµnh theo hai c¸ch tiÕp cËn kh¸c nhau : tÊt ®Þnh vµ x¸c suÊt. Ph−¬ng ph¸p tÊt ®Þnh ®¸nh gi¸ ®é nguy hiÓm sãng thÇn th−êng dùa trªn viÖc m« h×nh hãa vµ m« pháng hiÖn t−îng sãng thÇn dùa trªn nh÷ng d÷ liÖu sãng thÇn hñy diÖt ®· biÕt trong lÞch sö [2, 5]. KÕt qu¶ cña viÖc m« pháng c¸c d÷ liÖu sãng thÇn ®¬n lÎ lµ bøc tranh gÇn víi hiÖn thùc vÒ thêi gian lan truyÒn sãng, ®é cao sãng vµ kh¶ n¨ng ngËp lôt do hiÖn t−îng sãng thÇn g©y ra. GÇn ®©y, ph−¬ng ph¸p luËn ®¸nh gi¸ ®é nguy hiÓm sãng thÇn theo c¸ch tiÕp cËn x¸c suÊt còng ®· ®−îc x©y dùng, cho phÐp hiÓn thÞ kÕt qu¶ d−íi d¹ng c¸c ®å thÞ ®é nguy hiÓm sãng thÇn biÓu thÞ mèi t−¬ng quan gi÷a ®é cao sãng khi tíi bê vµ chu kú lÆp l¹i sãng thÇn, hay tËp b¶n ®å ®é nguy hiÓm sãng thÇn biÓu thÞ ph©n bè kh«ng gian cña ®é cao sãng cùc ®¹i t¹i ®−êng bê dù b¸o cho c¸c chu kú thêi gian kh¸c nhau, øng víi c¸c x¸c suÊt bÞ v−ît qu¸ kh¸c nhau [16]. Ph−¬ng ph¸p luËn x¸c suÊt còng ®· ®−îc ¸p dông ®Ó ®¸nh gi¸ ®é nguy hiÓm sãng thÇn cho nhiÒu vïng biÓn thuéc c¸c quèc gia n»m trªn bê Th¸i B×nh D−¬ng vµ Ên §é D−¬ng nh− NhËt, Mü, óc vµ §«ng Nam ¸ [1, 6, 17]. Cho ®Õn nay, c¸c nghiªn cøu ®¸nh gi¸ ®é nguy hiÓm sãng thÇn th−êng tËp trung sù chó ý vµo c¸c ®íi ho¹t ®éng kiÕn t¹o tÇm cì khu vùc, Ýt ®Ó ý ®Õn kh¶ n¨ng g©y sãng thÇn tõ c¸c nguån cã tÇm cì trung b×nh hay ®Þa ph−¬ng. Ch¼ng h¹n, khi ®¸nh 36 gi¸ ®é nguy hiÓm sãng thÇn cho khu vùc .