Bài viết này trình bày một số kết quả sơ bộ về đánh giá thiệt hại tòa nhà do động đất ở thành phố Hồ Chí Minh. Một phương pháp đánh giá rủi ro địa chấn đô thị đã được áp dụng cho sáu lớp xây dựng điển hình nhất có sẵn ở quận 1 và 3, trung tâm thành phố Hồ Chí Minh. | T¹p chÝ C¸c khoa häc vÒ tr¸i ®Êt 32(3), 261-270 9-2010 §¸nh gi¸ ¶nh h−ëng cña ®éng ®Êt tíi c¸c c«ng tr×nh x©y dùng t¹i khu vùc ®« thÞ Thµnh phè Hå ChÝ Minh NGUYÔN HåNG PH¦¥NG, HOµNG §¤N DòNG i. Më ®Çu N»m trªn l·nh thæ miÒn Nam ViÖt Nam, thµnh phè Hå ChÝ Minh (Tp HCM) tõ l©u nay vÉn ®−îc ®¸nh gi¸ lµ khu vùc an toµn vÒ mÆt ®Þa chÊn. C¸c sè liÖu quan tr¾c ®éng ®Êt ®Òu cho thÊy tÝnh ®Þa chÊn kh«ng cao t¹i khu vùc thµnh phè. TrËn ®éng ®Êt gÇn nhÊt ghi nhËn ®−îc b»ng m¸y n¨m 1968 lµ mét trËn ®éng ®Êt xÈy ra ë ngoµi kh¬i, cã chÊn t©m n»m c¸ch ranh giíi Tp HCM kho¶ng 15 km vÒ phÝa nam, víi magnitud ®¹t 4,8 ®é Richter. Trªn ®Þa bµn thµnh phè, m¹ng l−íi tr¹m quan tr¾c míi b¾t ®Çu ho¹t ®éng tõ n¨m 2006 chØ ghi nhËn ®−îc nh÷ng trËn ®éng ®Êt nhá cã magnitud kh«ng v−ît qu¸ 3,0 ®é Richter. Song, tÝnh ®Þa chÊn thÊp kh«ng ph¶i lµ yÕu tè duy nhÊt quyÕt ®Þnh sù an toµn vÒ mÆt ®Þa chÊn cho mét khu vùc. §èi víi céng ®ång ®« thÞ Tp HCM, rñi ro ®Þa chÊn l¹i cã thÓ ®Õn tõ mét gãc ®é kh¸c, ®ã lµ sù lan truyÒn chÊn ®éng ®Þa chÊn tõ c¸c trËn ®éng ®Êt m¹nh ë ph¹m vi khu vùc, vµ sù khuÕch ®¹i rung ®éng nÒn do c¸c hiÖu øng nÒn ®Þa ph−¬ng g©y ra d−íi t¶i träng cña ®éng ®Êt. Trªn thùc tÕ, nÒn ®Êt yÕu t¹i khu vùc Tp HCM cã thÓ lµ mét yÕu tè gãp phÇn kh«ng nhá vµo sù khuÕch ®¹i rung ®éng ®Þa chÊn g©y ra bëi c¸c trËn ®éng ®Êt ë c¶ ph¹m vi khu vùc lÉn ®Þa ph−¬ng. Nh÷ng chÊn ®éng lµm rung chuyÓn c¸c toµ nhµ cao tÇng t¹i Tp HCM vµo n¨m 2005 lµ nh÷ng b»ng chøng râ rµng nhÊt vÒ sù lan truyÒn chÊn ®éng, do chóng ®−îc g©y ra bëi hai trËn ®éng ®Êt cã ®é lín trung b×nh (M = 5,1 vµ M = 5,5) vµ cã chÊn t©m n»m trªn thÒm lôc ®Þa, c¸ch Tp HCM kho¶ng 150 km vÒ phÝa ®«ng nam. Sau n¨m 2005, nh÷ng trËn ®éng ®Êt vÉn tiÕp tôc xÈy ra trªn vïng thÒm lôc ®Þa miÒn Nam lµm rung chuyÓn nh÷ng nhµ cao tÇng t¹i Tp HCM. Nh÷ng chÊn ®éng ®Þa chÊn ®· kh«ng khái lµm cho mét bé phËn lín c¸c c− d©n ®« thÞ cã t©m lý lo sî tr−íc mét hiÓm häa thiªn nhiªn ®ang ngµy cµng trë nªn hiÖn h÷u. ViÖc ®¸nh gi¸ møc ®é rñi ro vµ −íc l−îng .
