Điều tra khoáng vật chi tiết cho thấy các nguyên tố phụ phẩm chủ yếu liên quan đến các vùi và sự thay thế đẳng cấu trong các khoáng vật quặng chính - galenite và sphalerite, ngoại trừ Cu và As trong các khoáng chất riêng biệt. Do đó, việc chiết xuất các nguyên tố có giá trị chính (Cd, In, Ag, Sn và Ga) trong quặng chì-kẽm phụ thuộc rất nhiều vào chì kỹ thuật luyện kim. | T¹p chÝ C¸C KHOA HäC VÒ TR¸I §ÊT 32(4), 289-298 12-2010 KHO¸NG S¶N §I KÌM TRONG C¸C KIÓU QUÆNG CH× KÏM Vµ §åNG MIÒN B¾C VIÖT NAM TRÇN TRäNG HßA, TRÇN TUÊN ANH, PH¹M THÞ DUNG, TRÇN QUèC HïNG, BïI ÊN NI£N, TRÇN V¡N HIÕU, PH¹M NGäC CÈN I. Më §ÇU Nghiªn cøu kho¸ng s¶n ®i kÌm trong c¸c tô kho¸ng kim lo¹i cã ý nghÜa thùc tiÔn quan träng, bëi lÏ nã cho phÐp ph¸t hiÖn vµ x¸c lËp nguån cung cÊp nhiÒu nguyªn tè cã gi¸ trÞ cÇn ®−îc thu håi nh− lµ s¶n phÈm phô trong qu¸ tr×nh khai th¸c vµ chÕ biÕn quÆng. Cã nhiÒu nguyªn tè lµ kho¸ng s¶n ®i kÌm trong c¸c tô kho¸ng kim lo¹i nh−ng l¹i lµ nguån cung cÊp duy nhÊt nguyªn liÖu kho¸ng ®ã cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c nhau. KÕt qu¶ nghiªn cøu cña c¸c c«ng tr×nh ®iÒu tra kho¸ng s¶n vµ nghiªn cøu chuyªn ®Ò trong nhiÒu n¨m qua còng nh− c¸c nghiªn cøu cã tÝnh hÖ thèng trong ®Ò tµi KC 08-24/06-10 cho thÊy : trong c¸c tô kho¸ng ch× - kÏm vµ ®ång ë miÒn b¾c ViÖt Nam (MBVN) ®· ph¸t hiÖn ®−îc c¸c tæ hîp nguyªn tè cã Ých ®i kÌm vµ cÇn ®−îc ®¸nh gi¸ gi¸ trÞ tµi nguyªn cña chóng còng nh− kh¶ n¨ng thu håi. Trong c¸c nghiªn cøu tr−íc ®©y, ®èi víi quÆng ch× - kÏm vïng §«ng B¾c ViÖt Nam, c¸c nguyªn tè ®i kÌm ®−îc quan t©m chñ yÕu bao gåm : Ag, Cd. C¸c nguyªn tè kh¸c ch−a ®−îc chó ý ®¸nh gi¸ ®óng møc. §èi víi quÆng ®ång kiÓu Sin QuyÒn trªn ®íi Phan Si Pang, ng−êi ta ®· x¸c lËp ®−îc c¸c kim lo¹i ®i kÌm cã gi¸ trÞ lµ Au, Fe, REE. Theo kÕt qu¶ nghiªn cøu cña ®Ò tµi KC 08-24/06-10, trong quÆng ch× kÏm, ngoµi Ag, Cd, cßn hµng lo¹t nguyªn tè kh¸c cã thÓ ®−a vµo danh môc c¸c nguyªn tè ®i kÌm cÇn tÝnh ®Õn trong ®¸nh gi¸ gi¸ trÞ tµi nguyªn cña tô kho¸ng : In, Cu, Sn, Bi, As, Sb, REE, tïy thuéc vµo kiÓu quÆng hãa. Trong quÆng ®ång kiÓu Sin QuyÒn, ngoµi Au, Fe vµ REE, c¸c nguyªn tè cã gi¸ trÞ cÇn quan t©m thu håi trong qu¸ tr×nh chÕ biÕn quÆng lµ Ag, Te, Se vµ cã thÓ mét sè nguyªn tè kh¸c. Trong bµi b¸o nµy, c¸c t¸c gi¸ tr×nh bÇy mét c¸ch tæng hîp vÒ kho¸ng s¶n ®i kÌm trong quÆng ch× - kÏm vµ ®ång ë MBVN víi môc ®Ých : 1) Cung cÊp c¸c hiÓu biÕt tæng hîp vÒ
