Dựa trên về kết quả nghiên cứu hiện tại, bài viết này đề cập đến việc phân tích và xác định các yếu tố tự nhiên và nhân tạo chính có vai trò quyết định trong việc xây dựng trữ lượng nước ngầm ở lưu vực sông Sài Gòn. Các yếu tố này được tách thành 2 nhóm: yếu tố tự nhiên (cấu trúc hệ thống nước ngầm, đặc điểm địa hình, hệ thống thủy văn và khí hậu) và yếu tố nhân tạo (khai thác nước ngầm và nông nghiệp). | T¹p chÝ C¸c khoa häc vÒ tr¸i ®Êt 32(4), 326-334 12-2010 C¸C NH¢N Tè ¶NH H¦ëNG §ÕN Sù H×NH THµNH TR÷ L¦îNG N¦íC D¦íI §ÊT L¦U VùC S¤NG SµI GßN Ng« §øc Ch©n, NguyÔn ViÖt Kú I. Më ®Çu C¸c nh©n tè ¶nh h−ëng ®Õn sù h×nh thµnh n−íc d−íi ®Êt (ND§) cã thÓ chia thµnh hai nhãm chÝnh : tù nhiªn vµ nh©n t¹o. Trong tõng nhãm, sÏ cã nhiÒu yÕu tè t¸c ®éng víi møc ®é kh¸c nhau, cã yÕu tè chØ ®ãng vai trß thø yÕu vµ ch−a ®−îc nghiªn cøu nªn Ýt ®−îc quan t©m vµ ng−îc l¹i. §èi víi l−u vùc s«ng Sµi Gßn tån t¹i c¸c nh©n tè cô thÓ sau : • C¸c nh©n tè tù nhiªn : cÊu tróc hÖ thèng ND§, ®Þa h×nh, hÖ thèng thñy v¨n vµ khÝ hËu. • C¸c nh©n tè nh©n t¹o : khai th¸c ND§ vµ c¸c c«ng tr×nh thuû lîi. Tïy ®iÒu kiÖn ph©n bè cña c¸c tÇng chøa n−íc, vai trß cña c¸c yÕu tè nµy tham gia vµo viÖc h×nh thµnh tr÷ l−îng víi c¸c møc ®é kh¸c nhau, thËm chÝ cã thÓ kh«ng tham gia. Nãi c¸ch kh¸c, tõng tÇng chøa n−íc cã mét tæ hîp yÕu tè kh¸c nhau chi phèi viÖc h×nh thµnh tr÷ l−îng. Trong tÇng chøa n−íc nµy cã thÓ mét vµi yÕu tè ®ãng vai trß quan träng nhÊt nh−ng ë tÇng chøa n−íc kh¸c th× ng−îc l¹i, thËm chÝ kh«ng tham gia viÖc h×nh thµnh tr÷ l−îng. II. C¸c nh©n tè tù nhiªn 1. CÊu tróc hÖ thèng n−íc d−íi ®Êt Theo [6], vïng l−u vùc s«ng Sµi Gßn hiÖn diÖn c¸c thµnh t¹o ®Þa chÊt tõ Mesozoi ®Õn §Ö Tø. C¨n cø theo nguyªn t¾c ph©n tÇng ®Þa chÊt thuû v¨n (§C TV) cña Quy chÕ lËp b¶n ®å §CTV (ban hµnh theo QuyÕt ®Þnh sè 53/2000/Q§-BCN, ngµy 14-9-2000 cña Bé tr−ëng Bé C«ng nghiÖp) vµ ®Æc ®iÓm hÖ thèng ND§, toµn vïng ph©n chia thµnh 12 tÇng chøa n−íc (h×nh 1). a) §Æc ®iÓm ph©n bè c¸c tÇng chøa n−íc H×nh 2 thÓ hiÖn mÆt c¾t t−îng tr−ng m« pháng cÊu tróc hÖ ND§ toµn vïng nghiªn cøu vµ h×nh 3 326 lµ mÆt c¾t thùc tÕ. Trªn c¸c mÆt c¾t nµy, cho thÊy ®Æc ®iÓm ph©n bè cña c¸c tÇng chøa n−íc : - C¸c tÇng chøa n−íc hoµn toµn lé trªn mÆt ®Êt : toµn vïng chØ cã tÇng chøa n−íc khe nøt Bqp3 cã toµn bé diÖn tÝch ph©n bè lé trªn mÆt. Nh− vËy, nguån h×nh thµnh tr÷ l−îng cña tÇng chøa n−íc nµy hÇu nh− tõ ngoµi hÖ thèng ND§ (m−a, s«ng .