Mục tiêu nghiên cứu đề tài nhằm đánh giá mức độ an toàn và hiệu quả của phẫu thuật bóc lớp trong động mạch cảnh trong điều trị hẹp động mạch cảnh ngoài sọ ở bệnh nhân trên 70 tuổi từ đó đưa ra các khuyến cáo trong chẩn đoán và điều trị hẹp động mạch cảnh ở bệnh nhân trên 70 tuổi. | Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 3 * 2014 KHUYẾN CÁO CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ HẸP ĐỘNG MẠCH CẢNH Ở BỆNH NHÂN TRÊN 70 TUỔI Đỗ Kim Quế*, Nguyễn Thị Hiền* TÓM TẮT Đặt vấn đề: Phẫu thuật bóc lớp trong động mạch cảnh đã được chứng minh là phương pháp điều trị an toàn, hiệu quả và làm giảm nguy cơ đột quỵ não ở bệnh nhân có hẹp động mạch cảnh. Tuy nhiên phẫu thuật bóc lớp trong động mạch cảnh ở bệnh nhân trên 70 tuổi vẫn còn nhiều bàn cãi về lợi ích và mức độ an toàn. Mục tiêu nghiên cứu của chúng tôi nhằm đánh giá mức độ an toàn và hiệu quả của phẫu thuật bóc lớp trong động mạch cảnh trong điều trị hẹp động mạch cảnh ngoài sọ ở bệnh nhân trên 70 tuổi từ đó đưa ra các khuyến cáo trong chẩn đoán và điều trị hẹp động mạch cảnh ở bệnh nhân trên 70 tuổi. Đối tượng nghiên cứu: Toàn bộ bệnh nhân trên 70 tuổi bị hẹp động mạch cảnh được phẫu thuật bóc lớp trong động mạch cảnh tại bệnh viện Thống nhất trong thời gian 9 năm từ 12/2004 – 12/2013. Phương pháp nghiên cứu: Tiền cứu mô tả hàng loạt ca. Đánh giá các đặc điểm về tuổi, giới tính, biểu hiện lâm sàng, các bệnh lý nền. Chẩn đoán thương tổn dựa trên siêu âm Duplex, Multislice và X quang động mạch. Phẫu thuật bóc lớp trong động mạch cảnh và phục hồi động mạch cảnh có miếng vá PTFE hoặc bóc lớp trong động mạch cảnh kiểu lộn ngược. Đánh giá kết quả dựa trên lâm sàng và siêu âm doppler động mạch. Kết quả: Trong thời gian từ tháng 12/2004 đến tháng 12/2013 chúng tôi đã thực hiện 143 phẫu thuật bóc lớp trong động mạch cảnh cho những bệnh nhân hẹp động mạch cảnh trên 80 tuổi. Tuổi trung bình là 76,8 (70 – 92) Tỉ lệ nam/nữ là 14:1. Có 56 trường hợp có tai biến mạch máu não mới hoặc cũ. 28 trường hợp tổn thương cả 2 động mạch cảnh. Tất cả các trường hợp đều được gây mê nội khí quản. Động mạch cảnh được bóc lớp trong và phục hồi với miếng vá PTFE cho các trường hợp có tổn thương động mạch cảnh trong. Tất cả các trường hợp đều hết triệu chứng lâm sàng sau mổ. Một trường hợp tử vong sau mổ 3 tuần do biến .