Bài viết phân tích các vai trò của hệ thống chính trị cấp cơ sở trong thực hiện xây dựng nông thôn mới. Bao gồm các vai trò: 1) nắm bắt chỉ thị, nghị quyết, chính sách pháp luật xây dựng nông thôn mới; 2) tuyên truyền, vận động về xây dựng nông thôn mới; 3) lãnh đạo lập kế hoạch chỉ tiêu xây dựng nông thôn mới; 4) tổ chức thực hiện xây dựng nông thôn mới; 5) kiểm tra, giám sát trong xây dựng nông thôn mới; 6) huy động nguồn lực trong xây dựng nông thôn mới; 7) đề xuất, kiến nghị lên các cơ quan và cấp có thẩm quyền. | Theo quy định tại Quyết định số 217-QĐ/TW ngày 12/12/2013 của Ban Chấp hành Trung ương thì Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị-xã hội (Công đoàn, Đoàn Than niên, Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh, Hội Nông dân) cấp xã có nhiệm vụ tham gia thực hiện giám sát, phản biện xã hội đối với các chương trình xây dựng nông thôn mới ở địa phương. Mặt trận tổ quốc xã xây dựng kế hoạch chương trình kiểm tra, giám sát báo cáo cấp ủy Đảng. Đồng thời, tiếp thu ý kiến của các thành viên, lấy ý kiến của nhân dân [4]. Thực hiện giám sát thông qua thực hiện quy chế dân chủ cơ sở, hoạt động Ban thanh tra nhân dân, Ban giám sát đầu tư cộng đồng. Thực hiện giám sát thông qua văn bản, tài liệu, đơn thư khiếu nại tố cáo, phản ánh của các tổ chức cá nhân; tham gia giám sát do Hội đồng nhân dân xã đề nghị. Trong khi đó, Uỷ ban nhân dân xã có nhiệm vụ tạo điều kiện thuận lợi để các ban ngành, đoàn thể và cộng đồng tham gia giám sát quá trình thực hiện các chương trình; có trách nhiệm giải quyết khiếu nại, tố cáo của nhân dân liên quan đến xây dựng nông thôn mới; Ban quản lý xây dựng nông thôn mơi cấp xã có vai trò tổ chức và tạo điều kiện cho nhân dân tham gia thực hiện và giám sát việc thực hiện các dự án đầu tư trên địa bàn xã [2, tr 82].
