Với những ai đã từng "dỡ mắm" và yêu vị mặn, đậm đà của các loại mắm Việt, chắc hẳn sẽ hiểu thâm ý của Vương Hồng Sển khi đặt tên cho tập di cảo này. Trong phần đầu của cuốn sách, tác giả đưa người đọc trở về với tuổi học trò ở trường tỉnh Sóc Trăng những năm 1919 – 1923 và những tài liệu liên quan đến những nhân vật lịch sử như vua Thành Thái, Toàn quyền Doumer Cứ thế, tác giả dẫn dắt người đọc về với những sự kiện và con người, kéo dài từ thời Pháp thuộc cho đến thời điểm năm 1983. phần 1 của cuốn sách "Dỡ mắm - Di cảo".