Trong bài báo này, trình bày kết quả xác định độ hữu thụ của hạt phấn cây mướp ngọt (Luffa cylindrica (L.) Roem) nhằm bổ sung một số dữ liệu sinh học về loài cây trồng này ở Việt Nam. | HỘI NGHỊ KHOA HỌC TOÀN QUỐC VỀ SINH THÁI VÀ TÀI NGUYÊN SINH VẬT LẦN THỨ 4 ĐỘ HỮU THỤ CỦA HẠT PHẤN MƯỚP NGỌT (LUFFA CYLINDRICA (L.) Roem) Ở HUYỆN HƯƠNG THỦY, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ TRẦN QUỐC DUNG Trường Đại học Sư phạm, Đại học Huế Mướp ngọt (Luffa cylindrica (L.) Roem) thuộc họ Bầu bí, tương đối dễ trồng, thích nghi rộng với điều kiện nước ta và là loài rau ăn quả có nhiều công dụng. Theo dược học cổ truyền, mướp vị ngọt, tính mát, có công dụng sinh tân, chỉ khái, thanh nhiệt, hóa đàm, lương huyết, giải độc, an thai, thông sữa, thường được dùng để chữa các chứng bệnh như sốt cao, ho suyễn nhiều đờm (viêm họng, viêm phế quản), khí hư, huyết lâm (viêm đường tiết niệu, viêm bàng quang, viêm bể thận.), mụn nhọt, ung thủng, sản phụ sữa không thông, táo bón (Võ Văn Chi, 1999). Hạt phấn hoa là nơi mang các giao tử đực, bao gồm ba yếu tố khác biệt: thành phần hóa học, cấu trúc hình thái và đặc điểm sinh lí, sinh hóa. Nhân của hạt phấn chứa nhiễm sắc thể và những hạt phấn hữu thụ có khả năng bắt màu đỏ đậm bởi thuốc nhuộm acetocarmine 5% trong khi những hạt phấn bất thụ thì chúng không bắt màu do đó có màu sáng hoặc trong suốt. Kiểm tra chất lượng hạt phấn là biện pháp đánh giá chất lượng, triển vọng của cây. Trong công tác kiểm tra các giống cây trồng, người ta đề xuất nội dung quan trọng là đánh giá chất lượng hạt phấn vì chất lượng hạt phấn là một yếu tố góp phần quyết định khả năng thụ tinh của thực vật (Dung, 2010). Kích thư ớc, độ hữu thụ hạt phấn của nhiều loài cây đã được nghiên cứu (Mckone, 1988; Julia, 1994; Rigamoto, 2002; Dung 2009a, 2009b, 2010 ). Trong bài báo này, chúng tôi trình bày kết quả xác định độ hữu thụ của hạt phấn cây mướp ngọt ( Luffa cylindrica (L.) Roem) nhằm bổ sung một số dữ liệu sinh học về loài cây trồng này ở Việt Nam. I. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1. Vật liệu Hoa đực của Mướp ngọt (L. cylindrica) được thu thập ở xã Thủy Vân, huyện Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế. 2. Phương pháp nghiên cứu . Đo kích thước hạt phấn Phương pháp đo kích thước
