Trong bài báo này trình bày một số kết quả nghiên cứu về một số đặc điểm sinh học, sinh thái và thành phần hóa học của tinh dầu từ loài Bụt mọc trồng Việt Nam. | HỘI NGHỊ KHOA HỌC TOÀN QUỐC VỀ SINH THÁI VÀ TÀI NGUYÊN SINH VẬT LẦN THỨ 4 THÀNH PHẦN HÓA HỌC CỦA TINH DẦU BỤT MỌC (TAXODIUM DISCTICHUM (L.) Rich.) Ở VIỆT NAM TRẦN HUY THÁI Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật Chi Bụt mọc (Taxodium L.) thuộc họ Bụt mọc (Taxodiaceae) thường là cây gỗ lớn, thân rộng ở gốc, có vỏ dày, rễ có nhiều rễ khí sinh. Lá thường dạng hình dải hay hình vảy, mọc so le, dễ rụng. Bông đuôi sóc đực thành chùy ở ngọn, nón cái hình trứng hay cầu. Chi Bụt mọc có 3 loài phân bố ở vùng Đông Bắc Mỹ. Ở Việt Nam có 1 loài đó là loài Bụt mọc (Taxodium distichum (L.) Rich. syn. (Cupressus distichum L.). Cây chủ yếu được trồng làm cảnh vì có dáng đẹp và gỗ tốt. Về công dụng, nón của cây có tác dụng lợi tiểu và được dùng để chữa thấp khớp. Theo một số tài liệu, thành phần hóa học của tinh dầu cây này ở Italia gồm các hợp chất sau: pinen (71,3%) và limonene (18,7%). Gỗ có chất lượng tốt được sử dụng nhiều trong vật liệu xây dựng. Những nghiên cứu trong nước về loài này hầu như chưa có gì, chỉ là những mô tả sơ lược về hình thái, sinh học và sinh thái của loài. Trong bài báo này chúng tôi trình bày một số kết quả nghiên cứu về một số đặc điểm sinh học, sinh thái và thành phần hóa học của tinh dầu từ loài Bụt mọc trồng Việt Nam. I. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Đối tượng nghiên cứu là lá cây Bụt mọc (Taxodium distichum) thu tại Vườn Bách thảo Hà Nội vào tháng 3 năm 2011. Mẫu vật được lưu giữ tại Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật. Hàm lượng tinh dầu được xác định bằng phương pháp chưng cất lôi cuốn theo hơi nước có hồi lưu trong thiết bị Clevenger. Định tính và định lượng theo phương pháp sắc ký khí khối phổ (GC/MS). Tinh dầu được làm khan bằng Na 2SO4 và để tr ong tủ lạnh ở nhiệt độ < 5oC. Thiết bị GC -MSD: Sắc ký khí HP 6390 ghép nối với Mass Selective Detector Agilent 5973, cột HP -CMS có kích thước (0,25 µm × 30 m × 0,25 mm) và HP-1 có kích thước (0,25 µm × 30 m × 0,32 mm). Chương tr ình nhiệt độ với điều kiện 6 0oC (2 phút) tăng nhi ệt độ o o 4 .
