Từ phân đoạn dịch chiết ethylacetat của lá cây Khôi đốm (Sanchezia nobilis .) thu hái ở tỉnh Nam Định và bằng phương pháp sắc ký cột đã phân lập được 3 hợp chất. Cấu trúc hóa học của các hợp chất này được xác định bằng phương pháp phổ như: phổ khối, phổ cộng hưởng từ hạt nhân. Các chất được xác định là: 9-methoxycanthin-6-on (1), 9-hydroxyheterogorgiolid (2), O-methyl furodysinin lacton (3). Các hợp chất này lần đầu tiên được phân lập từ cây Khôi đốm. | Tạp chí Khoa học ĐHQGHN: Khoa học Y Dược, Tập 34, Số 1 (2018) 42-47 Một số hợp chất phân lập từ lá cây Khôi đốm (Sanchezia nobilis .) Bùi Thị Xuân1,*, Vũ Đức Lợi1, Vũ Thị Mây1, Trần Thị Bích Thúy2, Hoàng Việt Dũng2, Đỗ Thị Mai Hương3 1 Khoa Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội, 144 Xuân Thủy, Cầu Giấy, Hà Nội, Việt Nam 2 Học viện Quân y, 160 Phùng Hưng, Hà Đông, Hà Nội, Việt Nam 3 Trường Đại học Dược Hà Nội, 13-15 Lê Thánh Tông, Hoàn Kiếm, Hà Nội, Việt Nam Nhận ngày 11 tháng 4 năm 2018 Chỉnh sửa ngày 28 tháng 4 năm 2018; Chấp nhận đăng ngày 12 tháng 6 năm 2018 Tóm tắt: Từ phân đoạn dịch chiết ethylacetat của lá cây Khôi đốm (Sanchezia nobilis .) thu hái ở tỉnh Nam Định và bằng phương pháp sắc ký cột đã phân lập được 3 hợp chất. Cấu trúc hóa học của các hợp chất này được xác định bằng phương pháp phổ như: phổ khối, phổ cộng hưởng từ hạt nhân. Các chất được xác định là: 9-methoxycanthin-6-on (1), 9-hydroxyheterogorgiolid (2), O-methyl furodysinin lacton (3). Các hợp chất này lần đầu tiên được phân lập từ cây Khôi đốm. Từ khóa: 9-methoxycanthin-6-on, 9-hydroxyheterogorgiolid, O-methyl furodysinin lacton. 1. Đặt vấn đề một số tỉnh khác (Nam Định, Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Thái Nguyên) [2-4]. Cây Khôi đốm thuộc chi Sanchezia (họ Ô Rô Acanthaceae). Trên thế giới cây này đã được nghiên cứu về tác dụng chống oxy hóa và chống tăng sinh tế bào in vitro, tác dụng kháng khuẩn [5-6]. Về thành phần hóa học của loài cây này mới có một số công bố cho thấy, cây có chứa một số nhóm chất như: flavonoid, glycosid, carbohydrat, alcaloid, steroid, phenolic, saponin và tannin [7]. Ở Việt Nam, dân gian ta đã truyền nhau sử dụng cây Khôi đốm như một ‘‘vị cứu tinh” chữa bệnh viêm dạ dày. Tuy nhiên, những nghiên cứu thành phần hóa học và tác dụng sinh học về loài cây này ở cả Việt Nam và thế giới còn khá ít. Vì vậy, để cung cấp thêm các dữ liệu về thành phần hóa học, tác dụng sinh học của cây Khôi đốm, cũng Trên thế giới, chi Sanchezia (họ Acanthaceae) bao gồm hơn 60 loài vùng .
