Kết quả điều tra trong 3 năm (2012 – 2014) về thành phần loài sinh vật gây hại khu di sản thánh địa Mỹ Sơn đã ghi nhận có 50 loài, bao gồm 16 loài mối thuộc động vật không xương sống, 9 loài động vật có xương sống, 5 chi nấm mốc và 16 loài thực vật. Trong số này chỉ có duy nhất 1 loài mối xâm nhập vào bên trong các toà tháp và mới chỉ gây hại ở mức độ nhẹ. Đã xác định được 3 chi nấm mốc (Aspergillus, Trichoderma và Penicillium) gây hại chính cho các tòa tháp. Mức độ gây hại nặng nhất là khu tháp C, B, tiếp đến là khu tháp D và khu tháp A bị nấm mốc gây hại ở mức độ nhẹ nhất. | Tạp chí Khoa học ĐHQGHN: Khoa học Tự nhiên và Công nghệ, Tập 33, Số 4 (2017) 55-68 Ghi nhận ban đầu về thành phần loài và đặc điểm sinh vật hại tại khu di sản thánh địa Mỹ Sơn Nguyễn Quốc Huy* Viện Sinh thái và bảo vệ công trình, 267 Chùa Bộc, Hà Nội, Việt Nam Nhận ngày 26 tháng 9 năm 2017 Chỉnh sửa ngày 30 tháng 9 năm 2017; Chấp nhận đăng ngày 26 tháng 10 năm 2017 Tóm tắt: Kết quả điều tra trong 3 năm (2012 – 2014) về thành phần loài sinh vật gây hại khu di sản thánh địa Mỹ Sơn đã ghi nhận có 50 loài, bao gồm 16 loài mối thuộc động vật không xương sống, 9 loài động vật có xương sống, 5 chi nấm mốc và 16 loài thực vật. Trong số này chỉ có duy nhất 1 loài mối xâm nhập vào bên trong các toà tháp và mới chỉ gây hại ở mức độ nhẹ. Đã xác định được 3 chi nấm mốc (Aspergillus, Trichoderma và Penicillium) gây hại chính cho các tòa tháp. Mức độ gây hại nặng nhất là khu tháp C, B, tiếp đến là khu tháp D và khu tháp A bị nấm mốc gây hại ở mức độ nhẹ nhất. Trong danh sách 6 loài thực vật gây hại hiện đang phát triển trên tòa tháp Mỹ Sơn, có 4 loài hiện đang xâm hại trực tiếp đến tất cả các tòa tháp là Đơn buốt (Bidens pilosa L.), Ráng yểm dực (Tectaria zeylanica (Houtt.) Sledge), An điền bò (Hedyotis diffusa Willd) và Quyển bá yếu (Selaginella delicatula (Desv.) Alston). Nhóm ĐVCXS có 6/9 loài (chiếm tỉ lệ 66,67%) đang gây hại trực tiếp đến khu di tích với mức độ Nhẹ. Xem xét tổng thể về mức độ tác động có hại của các nhóm loài đến khu di tích, đã xác định được loài sinh vật gây hại chính cho các di tích ở thánh địa Mỹ Sơn cần có giải pháp kiểm soát là: Đơn buốt (Bidens pilosa L.), Ráng yểm dực (Tectaria zeylanica (Houtt.) Sledge), An điền bò (Hedyotis diffusa Willd) và Quyển bá yếu (Selaginella delicatula (Desv.) Alston). Từ khóa: Mối, mọt, sinh vật hại, nấm, di sản. 1. Đặt vấn đề Mỹ Sơn được coi là một trong những trung tâm đền đài chính của Ấn Độ giáo ở khu vực Đông Nam Á và là di sản duy nhất của thể loại này tại Việt Nam. Mặc dù nhận được sự quan tâm của các .