Nghiên cứu này gồm có các mục tiêu cụ thể: Tìm hiểu thực trạng nuôi cá nước ngọt ở xã Triệu Trung; xác định một số yếu tố chính ảnh hưởng đến quyết định phát triển nuôi cá nước ngọt ở địa bàn nghiên cứu; xác định các giải pháp phát triển cá nước ngọt, đảm bảo sinh kế ổn định cho người nuôi. | TẠP CHÍ KHOA HỌC, ðại học Huế, Số 64, 2011 NGHIÊN CỨU XÁC ðỊNH MỘT SỐ YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ðẾN PHÁT TRIỂN NUÔI CÁ NƯỚC NGỌT TRONG AO HỒ Ở XÃ TRIỆU TRUNG, TRIỆU PHONG, QUẢNG TRỊ Lê Thị Hoa Sen, Phan Việt Toàn Trường ðại học Nông Lâm, ðại học Huế TÓM TẮT Nuôi trồng thủy sản ñang phát triển mạnh ở nhiều ñịa phương và ñang thay thế dần một số hình thức sử dụng ñất khác, ñặc biệt là ñất trồng lúa. Xã Triệu Trung, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị là một trong những vựa lúa của tỉnh nhưng diện tích trồng lúa ñang giảm dần do phát triển nuôi cá nước ngọt. ðể ñảm bảo sinh kế ổn ñịnh cho người dân, nghiên cứu này tiến hành ñánh giá tình hình phát triển nuôi cá nước ngọt của xã. Nghiên cứu ñược tiến hành với 60 hộ nuôi cá ở 3 thôn ðạo ðầu, Thanh Lê và Ngô Xá Tây. Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng diện tích và số hộ nuôi cá nước ngọt tăng mạnh trong vòng 5 năm qua ở ñịa bàn nghiên cứu. Tuy nuôi cá nước ngọt có hiệu quả kinh tế cao hơn nhiều so với trồng lúa nhưng chi phí ñầu tư, rủi ro cao trong nuôi trồng và khó khăn về thị trường là những cản trở lớn cho người nuôi ở ñây. Nghiên cứu cũng ñưa ra một số kiến nghị nhằm hạn chế rủi ro và ñảm bảo sinh kế ổn ñịnh cho người nuôi cá nước ngọt của xã. Từ khóa: Chuyển ñổi, trồng lúa, nuôi cá nước ngọt. 1. ðặt vấn ñề Việt Nam là một nước nông nghiệp gần 80% dân số sống ở các vùng nông thôn, với 70% lao ñộng sản xuất ra những nông sản thiết yếu cung cấp cho toàn xã hội [1]. Trong các hoạt ñộng sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản, ñặc biệt là nuôi cá nước ngọt trong ao hồ là một hoạt ñộng sinh kế quan trọng, có nhiều ñóng góp vào thu nhập của hộ. Xã Triệu Trung, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị là một ñiển hình. Trong 10 năm trở lại ñây hoạt ñộng nuôi cá nước ngọt trong ao hồ ñã diễn ra mạnh mẽ và ñã thu ñược những kết quả ñáng kể như: tăng quy mô nuôi, hiệu quả kinh tế trên một ñơn vị diện tích, tạo công ăn việc làm cho lao ñộng dư thừa và nâng cao thu nhập cho người dân. Tuy vậy, khi nuôi trồng thủy sản càng phát triển thì nó ñặt