Bài báo trình bày các điểm mạnh của ngôn ngữ SPARQL, trong ngữ cảnh phân tích và đánh giá với các ngôn ngữ truy vấn RDF khác. Kết quả đánh giá được tổng hợp để làm rõ hơn các ưu điểm của ngôn ngữ SPARQL trong truy vấn siêu dữ liệu trên Web ngữ nghĩa. | TẠP CHÍ KHOA HỌC, Đại học Huế, Số 65, 2011 CÁC NGÔN NGỮ TRUY VẤN RDF: ĐÁNH GIÁ TỔNG QUAN VÀ SO SÁNH CÁC ĐẶC TÍNH NGÔN NGỮ Hoàng Nguyễn Tuấn Minh Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế Hoàng Hữu Hạnh Đại học Huế TÓM TẮT Khung ứng dụng RDF được xem là công cụ để mô tả thông tin về các tài nguyên cho Web ngữ nghĩa một cách linh động. RDF có thể được sử dụng để biểu diễn thông tin cá nhân, mạng xã hội, siêu dữ liệu về tài nguyên số cũng như để cung cấp một phương tiện tích hợp các nguồn thông tin hỗn tạp. Các ngôn ngữ truy vấn RDF như SPARQL có thể được sử dụng để tạo các truy vấn trên các nguồn dữ liệu đa dạng. Bài báo trình bày các điểm mạnh của ngôn ngữ SPARQL, trong ngữ cảnh phân tích và đánh giá với các ngôn ngữ truy vấn RDF khác. Kết quả đánh giá được tổng hợp để làm rõ hơn các ưu điểm của ngôn ngữ SPARQL trong truy vấn siêu dữ liệu trên Web ngữ nghĩa. 1. Giới thiệu Các ngôn ngữ truy vấn RDF - Resource Description Framework- có thể được phân nhóm thành ba “dòng” khác biệt theo các khía cạnh như mô hình dữ liệu, tính biểu trưng, hỗ trợ thông tin lượt đồ, và các kiểu truy vấn. Cơ bản trong 3 dòng này là SPARQL [3]. Dòng này có nguồn gốc từ nguôn ngữ SquishQL, sau đó phát triển thành RDQL [11] và cuối cùng được mở rộng thành ngôn ngữ SPARQL. Những ngôn ngữ này xem RDF như là dữ liệu bộ ba mà không quan tâm đến lượt đồ hay thông tin về ontology trừ khi điều đó được nêu rõ trong nguồn RDF. SPARQL hiện là khuyến nghị của tổ chức W3C (một dạng của “chuẩn”) cho “ngôn ngữ truy vấn cho RDF”. Đặc biệt, SPARQL cho phép: 1) Trích rút các đồ thị RDF con, 2) Kiến tạo một đồ thị RDF mới sử dụng dữ liệu đầu vào là đồ thị RDF truy vấn, 3) Trả về “các mô tả” của các tài nguyên mà phù hợp với dạng truy vấn, 4) Chỉ định các bộ ba hay dạng độ thị truy vấn tuỳ chọn, và 5) kiểm tra sự tồn tại của các bộ. Một dòng các ngôn ngữ RDF, gọi là “dòng RQL”, gồm ngôn ngữ RQL [9] và mở rộng của nó như SeRQL [1]. Điểm chung của dòng này là hỗ trợ kết hợp truy vấn dữ liệu và lượt đồ. Mô hình dữ .