Trong các nhân tố sinh thái, nhân tố khí hậu tác động đến thực vật nhiều nhất và khó cải tạo nhất nên thực vật buộc phải thích nghi. Vì vậy, nghiên cứu khí hậu để bố trí các loại cây trồng, vật nuôi ở mỗi lãnh thổ cụ thể là điều rất cần thiết, có ý nghĩa khoa học và thực tiễn. Bài viết này tập trung nghiên cứu tài nguyên khí hậu, làm cơ sở khoa học cho việc quy hoạch và phát triển một số cây công nghiệp dài ngày (CNDN) ở huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế. | TẠP CHÍ KHOA HỌC, Đại học Huế, Số 65, 2011 NGHIÊN CỨU TÀI NGUYÊN KHÍ HẬU PHỤC VỤ CHO VIỆC QUY HOẠCH MỘT SỐ CÂY CÔNG NGHIỆP DÀI NGÀY Ở HUYỆN A LƯỚI, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ Nguyễn Thám, Phan Văn Trung Trường Đại học Sư phạm, Đại học Huế TÓM TẮT Trong các nhân tố sinh thái, nhân tố khí hậu tác động đến thực vật nhiều nhất và khó cải tạo nhất nên thực vật buộc phải thích nghi. Vì vậy, nghiên cứu khí hậu để bố trí các loại cây trồng, vật nuôi ở mỗi lãnh thổ cụ thể là điều rất cần thiết, có ý nghĩa khoa học và thực tiễn. Bài viết này tập trung nghiên cứu tài nguyên khí hậu, làm cơ sở khoa học cho việc quy hoạch và phát triển một số cây công nghiệp dài ngày (CNDN) ở huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế. 1. Mở đầu A Lưới là một trong những huyện nghèo của tỉnh Thừa Thiên Huế, tỉ lệ hộ nghèo ở khu vực nông thôn chiếm 52,6% (năm 2005). Việc phát triển một số cây CNDN như cao su, cà phê, hồ tiêu được xem là cây xoá đói giảm nghèo của huyện A Lưới. Tính đến hết năm 2008 cả huyện đã trồng được 600 ha cao su và 820 ha cà phê [3]. Mặc dù vậy, A Lưới còn nhiều tiềm năng để phát triển cây CNDN. Vì thế, nghiên cứu khí hậu huyện A Lưới phục vụ cho phát triển một số cây CNDN là việc làm cần thiết và có ý nghĩa thực tiễn. 2. Nội dung . Tiềm năng khí hậu huyện A Lưới trong việc phát triển một số cây CNDN . Chế độ nhiệt + Phân bố nhiệt theo không gian: Nhiệt độ huyện A Lưới có xu hướng giảm dần từ Đông sang Tây. Nhiệt độ trung bình (TB) năm đạt 21,5oC, ở độ cao > m đạt khoảng 18oC. [1]. + Phân bố nhiệt theo thời gian: Biến trình nhiệt độ không khí năm ở huyện A Lưới thuộc dạng biến trình nhiệt độ của vùng nhiệt đới gió mùa - biến trình đơn gồm một cực đại vào mùa hè và một cực tiểu vào mùa đông. Cực đại thường xảy ra vào tháng VI hoặc VII với nhiệt độ TB khoảng 250C và cực tiểu thường xuất hiện vào tháng I và nhiệt độ TB khoảng 170C . + Biên độ nhiệt độ: Chênh lệch nhiệt độ các tháng mùa đông và mùa hè khá lớn. Từ tháng III đến tháng IV nhiệt độ tăng nhanh nhất, từ tháng XI đến