Trên cơ sở kết quả nghiên cứu của các tác giả đi trước tại các địa phương Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên và kết quả điều tra điền dã; chúng tôi muốn bước đầu nêu lên vài nhận định chung về người Hoa trên một số nét chính yếu về quá trình định cư, về tổ chức cộng đồng ở vùng đất mới trong quá trình cộng cư, hòa nhập vào cộng đồng quốc gia, dân tộc Việt Nam trước năm 1945. | TẠP CHÍ KHOA HỌC, ðại học Huế, Số 66, 2011 VÀI NHẬN XÉT VỀ TỔ CHỨC CỘNG ðỒNG NGƯỜI HOA Ở NAM TRUNG BỘ (CÁC TỈNH QUẢNG NGÃI, BÌNH ðỊNH, PHÚ YÊN) Nguyễn Văn ðăng Trường ðại học Khoa học, ðại học Huế TÓM TẮT Do những yếu tố ñặc thù của quá trình di cư, của các tổ chức cộng ñồng, của các hoạt ñộng kinh tế và văn hóa so với vùng khác (Bắc Trung Bộ và Nam Bộ) nên việc nghiên cứu về người Hoa ở vùng ñất Nam Trung Bộ chưa ñạt ñược kết quả như mong muốn. Trên cơ sở kết quả nghiên cứu của các tác giả ñi trước, ñặc biệt là các tác giả tại các ñịa phương Quảng Ngãi, Bình ðịnh, Phú Yên và kết quả ñiều tra ñiền dã của bản thân; chúng tôi muốn bước ñầu nêu lên vài nhận ñịnh chung về người Hoa trên một số nét chính yếu về quá trình ñịnh cư, về tổ chức cộng ñồng ở vùng ñất mới trong quá trình cộng cư, hòa nhập vào cộng ñồng quốc gia, dân tộc Việt Nam trước năm 1945. Từ ñó góp phần ñịnh hướng cho công cuộc nghiên cứu và phát huy bản lĩnh kinh tế và bản sắc văn hóa của cộng ñồng người Hoa trong tương lai. 1. ðặt vấn ñề Người Hoa với tư cách là một tộc người thiểu số ñặc biệt ñã ñược nhiều người nghiên cứu. Vai trò của họ trong các hoạt ñộng kinh tế văn hóa ở một số ñô thị miền Trung ñã ñược nhiều người quan tâm như ở Thanh Hà (Huế), Hội An (Quảng Nam), Biên Hòa, Bến Nghé (thành phố Hồ Chí Minh), Mỹ Tho (Tiền Giang) Tuy nhiên, do những yếu tố ñặc thù của quá trình di cư, của các tổ chức cộng ñồng, của các hoạt ñộng kinh tế và văn hóa so với vùng khác (Bắc Trung Bộ và Nam Bộ) nên việc nghiên cứu về người Hoa với tư cách là một cộng ñồng công dân Việt Nam 1 nói chung ở vùng ñất Nam Trung Bộ chưa ñược quan tâm nhiều và chưa ñạt ñược kết quả như mong muốn. Trên cơ sở kết quả nghiên cứu của các tác giả ñi trước tại các ñịa phương Quảng Ngãi, Bình ðịnh, Phú Yên và kết quả ñiều tra ñiền dã; chúng tôi muốn bước ñầu nêu lên vài nhận ñịnh chung về người Hoa trên một số nét chính yếu về quá trình ñịnh cư, về tổ 1 Dựa theo quan niệm của GS. Mạc ðường. Khái niệm người Hoa ở ñây ñược xem là
