Bài báo này sau khi tiến hành đánh giá hiệu quả kinh tế - xã hội của các cây trồng chủ yếu, tác giả tiến hành đề xuất nhiều loại hình sinh kế phù hợp với điều kiện địa phương, góp phần ổn định và cải thiện cuộc sống cho người dân. | TẠP CHÍ KHOA HỌC, ðại học Huế, Số 66, 2011 PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ KINH TẾ CỦA CÁC CÂY TRỒNG CHỦ YẾU VÀ ðỀ XUẤT SINH KẾ CHO NGƯỜI DÂN Ở 7 XÃ VÙNG ðỆM VƯỜN QUỐC GIA PHONG NHA - KẺ BÀNG Hà Văn Hành, Trần Thúy Hằng Trường ðại học Khoa học, ðại học Huế TÓM TẮT Chức năng của vùng ñệm là bảo ñảm sự toàn vẹn các giá trị ña dạng sinh học của vùng lõi cũng như mở rộng sinh cảnh cho hệ ñộng thực vật trong khu vực. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan mà người dân các xã vùng ñệm vẫn duy trì tập quán sống phụ thuộc vào rừng gây ảnh hưởng không nhỏ ñến tài nguyên quý giá của Vườn quốc gia. Vì vậy, trong khuôn khổ bài báo này sau khi tiến hành ñánh giá hiệu quả kinh tế - xã hội của các cây trồng chủ yếu, tác giả tiến hành ñề xuất nhiều loại hình sinh kế phù hợp với ñiều kiện ñịa phương, góp phần ổn ñịnh và cải thiện cuộc sống cho người dân. 1. ðặt vấn ñề Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng nằm ở phía Tây huyện Bố Trạch, sát biên giới Việt - Lào và cách thành phố ðồng Hới khoảng 40km theo hướng Tây Bắc. ðây là khu vực ñược UNESCO công nhận là di sản thiên nhiên thế giới vào năm 2003. Vùng ñệm của Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng gồm 10 xã với tổng diện tích là ha, trong ñó huyện Bố Trạch có ñến 7 xã là: Xuân Trạch, Tân Trạch, Thượng Trạch, Phúc Trạch, Sơn Trạch, Phú ðịnh và Hưng Trạch. Phần lớn các hộ gia ñình sống trong vùng ñệm ñều có thu nhập ở mức nghèo và dưới ngưỡng nghèo. Nguyên nhân chủ yếu là do thiếu ñất canh tác, giao thông ñi lại khó khăn, hạn chế trong việc sử dụng hợp pháp ñối với các nguồn tài nguyên thiên nhiên, các dịch vụ hỗ trợ kỹ thuật và vật tư phục vụ sản xuất còn thiếu. Ngoài ra do trình ñộ dân trí thấp, tập quán canh tác lạc hậu và thói quen sống phụ thuộc vào rừng bao ñời nay ñã làm cho người dân ở ñây khó thích ứng khi rừng bị cấm. Trong thời gian qua nhiều chương trình của Chính phủ và các tổ chức quốc tế ñã có những hỗ trợ nhằm cải thiện sinh kế cho người dân. Tuy nhiên, hiệu quả của các dự án còn thấp, người dân chưa ñược .
