Kênh hình trong sách giáo khoa (SGK) Vật lý là một kênh thông tin quan trọng trong bài vật lí. Chức năng chủ yếu của kênh hình là nguồn tri thức. Kênh hình không chỉ dừng lại ở chức năng minh họa cho kênh chữ mà còn tăng tính trực quan về đối tượng nhận thức. Kiến thức cơ bản không phải chỉ có ở phần kênh chữ, mà còn nằm ở kênh hình, ẩn chứa trong các sơ đồ, hình ảnh, bảng số liệu,. Nếu biết cách làm việc với kênh hình ở SGK, học sinh sẽ rất thuận lợi trong việc nắm bắt kiến thức, tự học tập vật lý từ tài liệu. | TẠP CHÍ KHOA HỌC, Đại học Huế, Số 68, 2011 RÈN LUYỆN KỸ NĂNG LÀM VIỆC VỚI KÊNH HÌNH TRONG DẠY HỌC VẬT LÝ CHO HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG Lê Công Triêm, Đỗ Văn Năng Trường Đại học Sư phạm, Đại học Huế TÓM TẮT Kênh hình trong sách giáo khoa (SGK) Vật lý là một kênh thông tin quan trọng trong bài vật lí. Chức năng chủ yếu của kênh hình là nguồn tri thức. Kênh hình không chỉ dừng lại ở chức năng minh họa cho kênh chữ mà còn tăng tính trực quan về đối tượng nhận thức. Kiến thức cơ bản không phải chỉ có ở phần kênh chữ, mà còn nằm ở kênh hình, ẩn chứa trong các sơ đồ, hình ảnh, bảng số liệu,. Nếu biết cách làm việc với kênh hình ở SGK, học sinh sẽ rất thuận lợi trong việc nắm bắt kiến thức, tự học tập vật lý từ tài liệu. Trong khuôn khổ bài báo này, chúng tôi thống kê các kênh hình của chương “Điện tích. Điện trường” và của cả SGK Vật lý 11 Nâng cao; trình bày các kỹ năng làm việc với kênh hình trong SGK Vật lý 11 Nâng cao và cách rèn luyện các kỹ năng đó. Kênh hình trong sách giáo khoa (SGK) Vật lý là một kênh thông tin quan trọng trong bài vật lý với chức năng chủ yếu là nguồn tri thức. Với cách biên soạn theo hướng "mở", SGK Vật lý đã trình bày một số kiến thức "ẩn" vào trong hình, kèm theo câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm tòi, khám phá các tri thức từ đó. Kênh hình trong SGK Vật lý bao gồm các hình vẽ, ảnh chụp, biểu bảng, đồ thị, sơ đồ, Có thể nói kênh hình được thể hiện trong SGK rất đa dạng và phong phú (xem thống kê kênh hình trong SGK Vật lý 11 Nâng cao qua bảng thống kê và dưới đây). Từ các bảng này, có thể nhận thấy SGK chứa một lượng lớn các kênh hình bổ trợ nội dung bài học. Kênh hình không chỉ dừng lại ở chức năng minh họa cho kênh chữ, tăng tính trực quan về đối tượng nhận thức; kiến thức cơ bản không phải chỉ có ở kênh chữ, mà còn nằm ở kênh hình, ẩn chứa trong các sơ đồ, ảnh, bảng số liệu,. Điều đó, đòi hỏi, khi học với SGK Vật lý, học sinh phải có nhiệm vụ khai thác kiến thức từ kênh hình; giáo viên khi dạy, phải tổ chức, hướng dẫn cho học
