Bài báo "Một vài đặc điểm lan truyền của dòng chảy mật độ vào thủy vực bornholm (biển baltic) trong thời kỳ dòng hải lưu chính " trình bày và thảo luận một số kết quả nghiên cứu đặc điểm lan truyền và biến đổi nước biển bắc trong thủy vực nước sâu này sau thời gian xảy ra “dòng hải lưu chính baltic” vào tháng 1 năm 2003. | BÀI BÁO KHOA HỌC MỘT VÀI ĐẶC ĐIỂM LAN TRUYỀN CỦA DÒNG CHẢY MẬT ĐỘ VÀO THỦY VỰC BORNHOLM (BIỂN BALTIC) TRONG THỜI KỲ “DÒNG HẢI LƯU CHÍNH” Đinh Ngọc Huy1 Tóm tắt: Dòng chảy mật độ từ biển Bắc đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành các đặc điểm hệ thống hoàn lưu chung ở biển Baltic, trong đó có quá trình trao đổi thẳng đứng giữa các tầng nước sâu ở trung tâm biển Baltic, cung cấp oxy vàphục hồi tình trạng nước tại đây. Khả năng lan truyền vào trung tâm biển Baltic của dòng chảy mật độ này phụ thuộc vào mức độ biến đổi của chúng ở các thủy vực nước sâu. Mặt khác, khả năng lan truyền này đạt được cao nhất trong thời kỳ xảy ra “dòng hải lưu chính Baltic” (Major Baltic Inflow) (thường xảy ra trung bình 10 năm/lần). Thủy vực Bornholm là thủy vực thứ hai trong chuỗi mắt xích thủy vực nước sâu ở biển Baltic, là nơi xảy ra quá trình biến đổi dòng chảy mật độ từ biển Bắc rất mạnh [3,4,6]. Trong thời kỳ diễn ra “dòng hải lưu chính Baltic”, dòng chảy mật độ cao từ biển Bắc vào thủy vực Bornholm, theo thời gian nó lan truyền xuống các tầng đáy của thủy vực dưới dạng các nhóm dòng chảy nhánh và tạo nên quá trình trao đổi thẳng đứng mạnh mẽ tại đây. Bài báo trình bày vàthảo luận một sốkết quả nghiên cứu đặc điểm lan truyền vàbiến đổi nước biển Bắc trong thủy vực nước sâu này sau thời gian xảy ra “dòng hải lưu chính Baltic” vào tháng 1 năm 2003. Từ khóa: Dòng chảy đáy, Dòng hải lưu chính Baltic, Thủy vực Bornholm. Ban Biên tập nhận bài: 12/09/2018 Ngày phản biện xong: 22/11/2018 Ngày đăng bài: 25/01/2019. 1. Đặt vấn đề Hệ thống hoàn lưu chung của biển Baltic được hình thành nên chủ yếu là do dòng chảy từ biển Bắc (Đại Tây Dương) đổ vào. Trong đó đóng vai trò quan trọng nhất là “Dòng hải lưu chính Baltic” (Major Baltic Inflows - MBI). Nó chính là dòng chảy mật độ có cường độ mạnh từ biển Bắc, hình thành nên dưới tác động của một số́ điều kiện khí tượng thuận lợi nhất định, diễn ra liên tục trong thời gian từ 10 tới 50 ngày với thể tích .