Bài báo này sẽ trình bày kết quả nghiên cứu đặc điểm hoạt động của không khí lạnh trên khu vực Đồng bằng Bắc Bộ trong giai đoạn 1997-2017 để qua đó tìm ra được xu thế biến đổi trong 20 năm qua (cả về số lượng và cường độ) và tần suất hoạt động của không khí lạnh theo thời gian trên khu vực nghiên cứu. Đồng thời, chỉ ra được các đặc trưng thời tiết đi kèm cũng như sự biến đổi của các đặc trưng thời tiết theo sự thay đổi trong hoạt động của không khí lạnh trên khu vực Đồng bằng Bắc Bộ. | BÀI BÁO KHOA HỌC ĐẶC ĐIỂM HOẠT ĐỘNG CỦA KHÔNG KHÍ LẠNH TRÊN KHU VỰC ĐỒNG BẰNG BẮC BỘ TRONG GIAI ĐOẠN 1997 - 2017 Phí Thị Ngà1, Võ Văn Hòa1 Tóm tắt: Dựa vào số liệu thống kê từ mùa đông năm 1997 - 1998 đến mùa đông năm 2016 - 2017, trung bình có khoảng 27 - 29 đợt không khí lạnh (KKL) ảnh hưởng đến khu vực đồng bằng Bắc Bộ (ĐBBB). Trong đó, mùa đông có số lượng đợt KKL ảnh hưởng nhiều nhất là mùa đông năm 2010 2011 với 37 đợt, nhiều hơn trung bình nhiều năm (TBNN) từ 9 - 10 đợt. Ngược lại, mùa đông năm 1998 - 1999 và 2015 - 2016 có số đợt KKL ảnh hưởng ít nhất với 23 đợt, ít hơn TBNN 5 đợt. Trong giai đoạn 1997 - 2017, số đợt KKL ảnh hưởng đến khu vực ĐBBB đang có xu hướng giảm dần, từ nhiều hơn TBNN là đợt (mùa đông năm 2010 - 2011) xuống còn ít hơn TBNN là đợt (mùa đông năm 2015 - 2016). Nếu xét trong giai đoạn 2010 - 2017, số lượng KKL ảnh hưởng đến khu vực ĐBBB đã và đang giảm dần, trong 5 năm gần đây thì giảm mạnh. Điều này thể hiện áp cao Siberia đang yếu dần đi, điển hình là trong 7 năm gần đây. Tuy nhiên, số đợt KKL mạnh kèm theo các hiện tượng thời tiết cực đoan như mưa đá, tuyết, gió giật mạnh lại đang có xu hướng gia tăng trong 10 năm trở lại đây. Từ khóa: Không khí lạnh, khu vực đồng bằng Bắc Bộ. Ban Biên tập nhận bài: 12/04/2018 Ngày phản biện xong: 20/05/2018 1. Mở đầu Trong những năm trở lại đây do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu mà chế độ khí hậu trên hầu khắp các vùng miền của Việt Nam đã có sự thay đổi đáng kể trong đó có khu vực Đồng bằng Bắc Bộ. Trong đó, các đợt rét đậm, rét hại kéo dài trong điều kiện khí hậu đang nóng lên toàn cầu, các hiện tượng như mưa tuyết, băng giá, sương muối, đã xảy ra trên diện rộng. Một số nơi chưa bao giờ xảy ra tuyết rơi lại quan trắc được trong những năm gần đây. Cụ thể, đợt rétt đậm, rét hại từ 20/1/2018 đến hết ngày 20/2/2008 là đợt rét kéo dài nhất trong lịch sử quan trắc xảy ra trên lãnh thổ Việt Nam. Trong đợt rét đậm rét hại này xuất hiện nhiều ngày có rét hại (vùng đồng bằng trung du Bắc
