Bài báo đánh giá tổng quan về phát triển thủy điện nhỏ trong những năm gần đây, tập trung tiếp cận quan điểm mới về “dòng chảy môi trường” trong bảo vệ môi trường vùng hạ lưu công trình thủy điện nhỏ điển hình ở Việt Nam. Từ đó đề xuất những giải pháp thích hợp để giảm thiểu các tác động bất lợi của các công trình thủy điện nhỏ phù hợp với các điều kiện cụ thể. | BÀI BÁO KHOA HỌC NGHIÊN CỨU DÒNG CHẢY MÔI TRƯỜNG TRONG CÁC DỰ ÁN THỦY ĐIỆN NHỎ Ở VIỆT NAM Phạm Thị Thúy1 Tóm tắt: Bài báo đánh giá tổng quan về phát triển thủy điện nhỏ trong những năm gần đây, tập trung tiếp cận quan điểm mới về “dòng chảy môi trường” trong bảo vệ môi trường vùng hạ lưu công trình thủy điện nhỏ điển hình ở Việt Nam. Từ đó đề xuất những giải pháp thích hợp để giảm thiểu các tác động bất lợi của các công trình thủy điện nhỏ phù hợp với các điều kiện cụ thể. Từ khóa: Dòng chảy môi trường, thủy điện nhỏ. Ban Biên tập nhận bài: 12/9/2017 Ngày phản biện xong: 10/10/2017 Ngày đăng bài: 25/10/2017 1. Đặt vấn đề Việt Nam nằm trong khu vực có lượng mưa trung bình hàng năm khoảng 2000 mm, có nơi đạt tới 4000 - 5000 mm. Điều kiện địa hình đồi núi nhiều, mạng lưới sông ngòi khá dày. Lưu lượng bình quân khoảng m3/s. Tiềm năng lý thuyết của thuỷ điện Việt Nam đạt khoảng 300 tỷ kWh. Quy hoạch thủy điện quốc gia đã được phê duyệt trên 9 hệ sông lớn ở nước ta có tổng công suất lắp máy là , điện năng trung bình hàng năm đạt 59,874 tỷ KWh. Trong ngành năng lượng toàn quốc thủy điện chiếm tỷ lệ 37%. [2]. Thủy điện nhỏ là một loại công trình thủy điện rất phổ biến ở các quốc gia trên thế giới vì có thể được xây dựng bất cứ trên nhánh sông suối nhỏ nào, về mặt kỹ thuật không quá phức tạp, về kinh phí đầu tư không lớn, tác động đến môi trường dễ được chấp nhận và dễ có biện pháp giảm thiểu, đặc biệt hiệu quả kinh tế là cao. Việc phân loại thủy điện phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố khác nhau. Đến nay, trên thế giới vẫn chưa có sự thống nhất quốc tế về quy định ngưỡng công suất cho thủy điện nhỏ. Ở Việt Nam theo Điều 1 của Quyết định số 3454/QĐBCN ngày 18 tháng 10 năm 2005 của Bộ Công nghiệp về “Phê duyệt quy hoạch thủy điện nhỏ toàn quốc” thì thủy điện nhỏ ở Việt Nam được xác định theo ngưỡng công suất lắp máy của công trình từ 1 MW - 30 MW. Thuỷ điện nhỏ Việt nam có quá trình phát triển từ sau năm 1954, tuy nhiên phải sau năm 1975 thì việc xây Bộ môn .
