Bài báo này trình bày một số kết quả thử nghiệm sử dụng mô hình MM5 với sơ đồ tham số hóa bề mặt BATS (Biosphere Atmosphere Transfer Scheme) để mô phỏng trường nhiệt độ trung bình theo các tháng của năm 2014 cho khu vực Bắc Bộ. Bài báo cũng tiến hành đánh giá kết quả mô phỏng bằng việc so sánh với trường nhiệt từ số liệu tái phân tích của ECMWF và dùng các chỉ số thống kê để đánh giá định lượng. | NGHIÊN CỨU & TRAO ĐỔI NGHIÊN CỨU MÔ PHỎNG NHIỆT ĐỘ TRÊN KHU VỰC BẮC BỘ BẰNG MÔ HÌNH MM5BATS Nguyễn Bình Phong và Trần Đình Linh - Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội B ài báo này trình bày một số kết quả thử nghiệm sử dụng mô hình MM5 với sơ đồ tham số hóa bề mặt BATS (Biosphere Atmosphere Transfer Scheme) để mô phỏng trường nhiệt độ trung bình theo các tháng của năm 2014 cho khu vực Bắc Bộ. Bài báo cũng tiến hành đánh giá kết quả mô phỏng bằng việc so sánh với trường nhiệt từ số liệu tái phân tích của ECMWF và dùng các chỉ số thống kê để đánh giá định lượng. Kết quả thử nghiệm cho thấy, mô hình mô phỏng khá tốt phân bố theo không gian và thời gian của trường nhiệt. Từ khóa: mô phỏng nhiệt độ, mô hình MM5BATS 1. Mở đầu Bài toán dự báo hạn mùa hiện đang là một trong những bài toán được quan tâm trên thế giới cũng như trong khu vực bởi những ứng dụng thiết thực đối với đời sống xã hội. Cụ thể trong dự báo hạn mùa, phương pháp được quan tâm nhiều hiện nay là phương pháp mô hình động lực, thay thế cho phương pháp thống kê được phát triển mạnh những năm trước đây. Sự phát triển của các mô hình dự báo số trị, không chỉ trên quy mô toàn cầu mà còn chi tiết hóa cho từng khu vực, đã góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho hướng nghiên cứu này. Các bài toán dự tính (projection) khí hậu trong tương lai được thực hiện thông qua mô phỏng các kịch bản khí hậu bằng mô hình toàn cầu. Trong khi các mô hình toàn cầu dù đã tính đến sự thay đổi cân bằng bức xạ toàn cầu do nguyên nhân tự nhiên và nhân tạo thì cũng không nắm bắt được những thay đổi có quy mô nhỏ như ảnh hưởng của điều kiện địa hình và tính chất mặt đệm. Sự tương tác này có thể dẫn đến những thay đổi đáng kể của khí hậu khu vực so với đặc điểm khí hậu trên quy mô lớn. Bài toán dự tính các kịch bản biến đổi khí hậu có tính đến các yếu tố địa phương được dựa trên nhiều phương pháp như hạ quy mô (downscaling) thống kê cho đến các mô hình khí hậu khu vực. Các phương pháp hạ quy mô thống kê tuy đã áp dụng thành .
