Bài báo này trình bày việc xây dựng atlas mưa ngày cực đại cho toàn Việt Nam sử dụng liệt tài liệu mưa từ 155 trạm quan trắc dựa trên suy luận tần suất cho mỗi trạm. Atlas được xây dựng dựa trên 03 hàm phân phối xác suất đang được sử dụng rộng rãi trên thế giới, bao gồm hàm phân phối cực trị tổng quát (GEV), hàm phân phối chuẩn tổng quát (GNO) và hàm phân phối Pearson loại III (PE3), nhằm mục đích hỗ trợ tốt nhất cho việc tính toán và chọn mưa ngày thiết kế cực đại khi sử dụng | BÀI BÁO KHOA HỌC XÂY DỰNG ATLAS MƯA NGÀY CỰC ĐẠI CHO VIỆT NAM Nguyễn Hoàng Lâm1, Nguyễn Trường Huy1, Võ Ngọc Dương1, Phạm Thành Hưng1, Nguyễn Chí Công1 Tóm tắt: Việc thiết kế, quản lý và vận hành hệ thống các công trình thủy đòi hỏi các thông tin về tần suất và cường độ mưa cực đại. Các thông tin này thường được thể hiện dưới dạng các đường tần suất mưa (ĐTS) tại một trạm hay dưới dạng một atlas cho nhiều trạm hay một vùng. Bài báo này trình bày việc xây dựng atlas mưa ngày cực đại cho toàn Việt Nam sử dụng liệt tài liệu mưa từ 155 trạm quan trắc dựa trên suy luận tần suất cho mỗi trạm. Atlas được xây dựng dựa trên 03 hàm phân phối xác suất đang được sử dụng rộng rãi trên thế giới, bao gồm hàm phân phối cực trị tổng quát (GEV), hàm phân phối chuẩn tổng quát (GNO) và hàm phân phối Pearson loại III (PE3), nhằm mục đích hỗ trợ tốt nhất cho việc tính toán và chọn mưa ngày thiết kế cực đại khi sử dụng. Sự khác biệt về giá trị mưa ngày tính toán cực đại dựa trên ba phân phối tương ứng với các tần suất khác nhau cũng đượcphân tích và trình bày trong bài báo. Từ khóa: Atlas mưa, hàm phân phối xác suất, mưa ngày cực đại, phân tích tần suất, đường tần suất. Ban Biên tập nhận bài: 12/3/2017 1. Giới thiệu Việc thiết kế, quản lý và vân hành hệ thống các công trình thủy nói riêng và các công trình xây dựng nói chung như hệ thống thoát nước đô thị, hệ thống hồ chứa và đập dâng, hệ thống tiêu thoát nước cho cây trồng, . đòi hỏi các thông tin về tần suất, thời lượng và cường độ của mưa cực đại (MCĐ). Những thông tin này thường có được thông qua việc thực hiện phân tích tần suất mưa (PTTS) và sau đó thường được trình bày dưới dạng các đường tần suất mưa (ĐTS) tại một trạm hay dưới dạng một atlas cho nhiều trạm hay một vùng [10]. Tùy thuộc vào mục đích sử dụng mà các ĐTS có thể được xây dựng cho các thời đoạn khác nhau, từ MCĐ thời đoạn ngắn như 5 phút, 10 phút, 1 giờ cho đến các thời đoạn dài hơn như 1 ngày, 3 ngày, 10 ngày. Các thông tin MCĐ thời đoạn ngắn thường cần thiết .
