Bài báo sẽ phân tích những vấn đề còn khó khăn trong dự báo, cảnh báo lũ cho vị trí Hòa Bình. Từ đó, tác giả nghiên cứu và đề xuất phương án cảnh báo lũ cho vị trí dự báo Hòa Bình dựa trên phương pháp xây dựng tương quan giữa lưu lượng xả của hồ với mực nước tại Hòa Bình trong điều kiện phân cấp lượng mưa nhỏ, vừa và lớn ở các thời kỳ vận hành hồ chứa. | BÀI BÁO KHOA HỌC NGHIÊN CỨU XÂY DỰNG PHƯƠNG ÁN CẢNH BÁO LŨ CHO TRẠM HÒA BÌNH – VỊ TRÍ DỰ BÁO CHỊU ẢNH HƯỞNG ĐIỀU TIẾT THỦY ĐIỆN HÒA BÌNH Nguyễn Tiến Kiên1, Nguyễn Duy Hoàn1, Vũ Thanh Long2 Tóm tắt: Dựa vào thực trạng phương án dự báo, cảnh báo lũ hiện đang được sử dụng trong tác nghiệp tại Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Hòa Bình trực thuộc Đài Khí tượng Thủy văn (KTTV) khu vực Việt Bắc cho vị trí dự báo Hòa Bình (Bến Ngọc), nằm phía hạ lưu đập thủy điện Hòa Bình, bài báo sẽ phân tích những vấn đề còn khó khăn trong dự báo, cảnh báo lũ cho vị trí Hòa Bình. Từ đó, tác giả nghiên cứu và đề xuất phương án cảnh báo lũ cho vị trí dự báo Hòa Bình dựa trên phương pháp xây dựng tương quan giữa lưu lượng xả của hồ với mực nước tại Hòa Bình trong điều kiện phân cấp lượng mưa nhỏ, vừa và lớn ở các thời kỳ vận hành hồ chứa. Từ khóa: Cảnh báo lũ Hòa Bình, tương quan lưu lượng xả - mực nước hạ lưu, phân cấp mưa. Ban Biên tập nhận bài: 24/04/2017 32 I. Đặt vấn đề Đối với các đơn vị dự báo địa phương, do nhiệm vụ cảnh báo, dự báo lũ chính tại một số vị trí trên địa bàn tỉnh nên các phương pháp dự báo được sử dụng cần phải phù hợp với tính chất và và điều kiện dự báo tại địa phương. Để phục vụ công tác phòng, chống thiên tai tại Đài KTTV khu vực Tây Bắc hiện nay, các vị trí dự báo do phòng dự báo thủy văn thuộc Đài ở tỉnh Sơn La và các Đài KTTV tỉnh Lai Châu, Điện Biên và Hòa Bình đảm nhiệm phần lớn nằm trên dòng chảy chính sông Đà và các sông nhánh, sông nhỏ với yếu tố dự báo chủ yếu là mực nước đỉnh lũ. Những vị trí dự báo này thuộc những lưu vực sông nhỏ, ít trạm đo mưa hay bị tác động bởi điều tiết các hồ chứa lớn như Sơn La, Hòa Bình và công trình thủy điện Lai Châu đang xây dựng. Do đó, các phương pháp dự báo đang được sử dụng như: phương pháp quan hệ mưa - đỉnh lũ, phương pháp mực nước tương ứng trạm trên trạm dưới hoặc mực nước tương ứng với số cửa xả lũ và hồi quy. Vị trí dự báo Hòa Bình (còn gọi là Bến Ngọc) nằm sau đập thủy điện là vị trí dự báo trọng điểm phục vụ công
