Đề tài được thực hiện với mục tiêu nhằm nghiên cứu đánh giá tác động của hồ chứa Sơn La đến diễn biến lòng hồ sông Đà. Công trình thủy điện Sơn La, bậc thang thứ hai sau công trình thủy điện Hòa Bình trong sơ đồ khai thác năng lượng hệ thống trên sông Đà, được khởi công xây dựng vào ngày 02/12/2005. Và đến ngày 26/9/2012, tổ máy 6, tổ máy cuối cùng của nhà máy thủy điện Sơn La đã hòa thành công vào điện lưới quốc gia. | NGHIÊN CỨU & TRAO ĐỔI NGHIÊN CỨU ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG CỦA HỒ CHỨA SƠN LA ĐẾN DIỄN BIẾN LÒNG HỒ SÔNG ĐÀ TS. Nguyễn Kiên Dũng, CN. Đinh Xuân Trường, CN. Trương Thị Minh Thư Trung tâm Ứng dụng Công nghệ và Bồi dưỡng nghiệp vụ KTTV và Môi trường C ông trình thủy điện Sơn La, bậc thang thứ hai sau công trình thủy điện Hòa Bình trong sơ đồ khai thác năng lượng hệ thống trên sông Đà, được khởi công xây dựng vào ngày 02/12/2005. Và đến ngày 26/9/2012, tổ máy 6, tổ máy cuối cùng của nhà máy thủy điện Sơn La đã hòa thành công vào điện lưới quốc gia. Mặc dù lợi ích của sự ra đời nhà máy thủy điện Sơn La là vô cùng to lớn và không thê phủ nhận, song dự án này cũng tạo nhiều sự lo âu. Kể từ khi dự án nhà máy thủy điện Sơn La được công bố, giới khoa học trong và ngoài nước đã nghiên cứu và cảnh báo về những tác động của nó tới kinh tế, văn hóa, xã hội, môi trường và đặc biệt là ảnh hưởng của nó đến diễn biến lòng hồ sông Đà. 1. Diễn biến lòng sông Đà đoạn Lai Châu - Tạ Bú (Khu vực thượng lưu hồ chứa Sơn La) a. Giai đoạn trước khi hồ chứa Sơn La đi vào hoạt động Khu vực thượng lưu hồ chứa Sơn La là đoạn từ Lai Châu đến Tạ Bú. Khu vực hạ lưu hồ chứa Sơn La là từ Tạ Bú về Hòa Bình chính là lòng hồ Hòa Bình. dụng là lưu lượng bùn cát lơ lửng đo đạc tại hai trạm thủy văn Tạ Bú và Lai Châu trong thời kỳ 19 năm, từ 1991 đến 2009. Số liệu bùn cát di đáy trong nghiên cứu này lấy bằng 35% lượng bùn cát lơ lửng. Từ đó tính toán được kết quả diễn biến bồi xói lòng sông Đà đoạn từ Lai Châu đến Tạ Bú trước khi xây dựng hồ chứa Sơn La như bảng 1. Qua đó nhận thấy, khi chưa xây dựng hồ chứa Để đánh giá diễn biến dòng chảy bùn cát và Sơn La, đoạn sông Đà từ Lai Châu đến Tạ Bú có năm lòng sông Đà đoạn từ Lai Châu đến Tạ Bú trước khi bị bồi, có năm bị xói đan xen rất phức tạp nhưng có công trình thủy điện Sơn La, nhóm nghiên cứu nhìn chung có xu thế xói yếu với giá trị xói trung sử dụng phương pháp cân bằng bùn cát, số liệu sử bình khoảng 1,87 triệu mét khối mỗi năm. Bảng 1. Bồi lắng .
