Sử thi Ramayana là một bức tranh hoàn chỉnh về cuộc sống của nhân dân Ấn Độ cổ đại với những tư tưởng đạo đức, triết lí nhân sinh sâu sắc và những quan niệm tôn giáo dưới hình thức kể chuyện người anh hùng trong quá khứ. Với thái độ, tình cảm của bậc con cháu đối với “quá khứ tuyệt đối”, tác giả sử thi đã sử dụng một cách sáng tạo biểu tượng nghệ thuật đặc thù là hình ảnh sông Hằng trong miêu tả nhân vật anh hùng để tạo nên sức mạnh biểu đạt mới cho tác phẩm sử thi. | JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Social Science, 2018, Vol. 63, Iss. 1, pp. 42-46 This paper is available online at DOI: BIỂU TƯỢNG SÔNG HẰNG TRONG SỬ THI RAMAYANA ẤN ĐỘ Lê Thị Bích Thủy Viện Văn hóa và Phát triển, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh Tóm tắt. Sử thi Ramayana là một bức tranh hoàn chỉnh về cuộc sống của nhân dân Ấn Độ cổ đại với những tư tưởng đạo đức, triết lí nhân sinh sâu sắc và những quan niệm tôn giáo dưới hình thức kể chuyện người anh hùng trong quá khứ. Với thái độ, tình cảm của bậc con cháu đối với “quá khứ tuyệt đối”, tác giả sử thi đã sử dụng một cách sáng tạo biểu tượng nghệ thuật đặc thù là hình ảnh sông Hằng trong miêu tả nhân vật anh hùng để tạo nên sức mạnh biểu đạt mới cho tác phẩm sử thi. Vì vậy, trải qua hàng ngàn năm tồn tại, sử thi Ramayana vẫn chứa đựng một sức hấp dẫn mãnh liệt đối với người đọc, người nghe ở bất kì nơi đâu, trong bất kì thời đại nào. Từ khóa: Biểu tượng, biểu tượng sông Hằng, sử thi Ramayana. 1. Mở đầu Biểu tượng là thông số quan trọng nhất trong tác phẩm, tồn tại như một mã số, một ký hiệu dễ tiếp nhận nhất trong tác phẩm. Biểu tượng là sự gắn bó và chuyển hóa giữa cái biểu đạt và cái được biểu đạt. Biểu tượng khiến cho người ta dễ dàng hiểu được văn hóa của một dân tộc xa lạ một cách nhanh chóng nhất. Hơn thế nữa, chúng lại dễ dàng kết nối những nền văn hóa tưởng chừng khác xa nhau. Trong sử thi Ramayana của Ấn Độ, tác giả đã sử dụng vô vàn những biểu tượng nghệ thuật đặc thù giàu tính ước lệ tượng trưng để khắc họa nhân vật anh hùng của mình. Giải mã và huy động những năng lượng dồn nén trong các biểu tượng nghệ thuật đặc thù của sử thi Ramayana trong việc thể hiện nhân vật anh hùng là vấn đề chúng tôi quan tâm nghiên cứu. Dưới đây, chúng tôi sẽ đi sâu lí giải biểu tượng sông Hằng được miêu tả một cách có hệ thống và có dụng ý nghệ thuật trong sử thi Ramayana. 2. . Nội dung nghiên cứu Giới thuyết chung về biểu tượng Trong hành trình sáng tạo .