Bài viết phân tích và xây dựng khái niệm “sự vô tư” trong lĩnh vực tư pháp hình sự. Thông qua đó làm rõ nội hàm cũng như ý nghĩa của nó đối với việc giải quyết vụ án hình sự khách quan, công bằng. Nếu sự vô tư là nền tảng thì nguyên tắc bảo đảm sự vô tư của người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng hình sự tạo ra thiết chế bảo đảm để sự vô tư được thực thi khi tiến hành tố tụng. Bài viết tập trung làm rõ cơ chế bảo đảm thực thi nguyên tắc này. | Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Luật học, Tập 29, Số 2 (2013) 16-27 Vô tư và nguyên tắc bảo đảm sự vô tư của người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng trong việc giải quyết vụ án hình sự Trần Thu Hạnh* Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội, 144 Xuân Thủy, Cầu Giấy, Hà Nội, Việt Nam Nhận ngày 22 tháng 4 năm 2013 Chỉnh sửa ngày 16 tháng 5 năm 2013; chấp nhận đăng ngày 14 tháng 6 năm 2013 Tóm tắt: Bài viết phân tích và xây dựng khái niệm “sự vô tư” trong lĩnh vực tư pháp hình sự. Thông qua đó làm rõ nội hàm cũng như ý nghĩa của nó đối với việc giải quyết vụ án hình sự khách quan, công bằng. Nếu sự vô tư là nền tảng thì nguyên tắc bảo đảm sự vô tư của người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng hình sự tạo ra thiết chế bảo đảm để sự vô tư được thực thi khi tiến hành tố tụng. Bài viết tập trung làm rõ cơ chế bảo đảm thực thi nguyên tắc này. 1. “Sự vô tư” trong lĩnh vực tư pháp hình sự* vô tư. Cặp phạm trù này hoán đổi cho nhau ở trong mối quan hệ biện chứng nguyên nhân - kết quả, ở hoàn cảnh, điều kiện này thì vô tư là nguyên nhân nhưng ở tình huống khác nó lại là kết quả của thiên vị. Vô tư còn gắn với một hệ quả mang tính tất yếu là không đòi phải trả ơn, không đòi hỏi hỏi bất kỳ lợi ích nào mà hành động chỉ nhằm mang lại sự công bằng, thể hiện sự nghĩa hiệp vốn có trong nhân cách người quân tử hoặc khách quan trong việc đánh giá sự việc như vốn dĩ nó có không thiên lệch, không tô hồng hay bôi đen. Như vậy, vô tư được xem xét ở hai khía cạnh: Thứ nhất, nếu là hành động mang tính “vật chất” thì đó là hành động không vì vụ lợi, hướng tới mục đích cao thượng theo kiểu Lục Vân Tiên “khi thấy bất bình giữa đường chẳng tha”. Hành động vô tư, cao thượng được trọng nể ở mọi xã hội và trở thành truyền thống của dân tộc Việt Nam. Thứ hai, vô tư được đề cập đến trong việc xem xét, đánh giá, kết luận về một sự việc, một a. Vô tư là một khái niệm chỉ trạng thái chủ quan của con người khi thực hiện một hoạt động xã hội nào đó có thể là hành động mang tính “vật chất” hoặc hoạt
