Mở rộng nguồn của pháp luật hình sự là một vấn đề quan trọng trong nghiên cứu khoa học pháp lý ở Việt Nam. Để đáp ứng yêu cầu của thực tiễn, việc nghiên cứu các quy định và kinh nghiệm của Nhật Bản và Trung Quốc, cũng như việc phân tích các quy định của pháp luật hình sự Việt Nam sẽ cung cấp thêm một số vấn đề cơ bản để hoàn thiện Bộ luật hình sự Việt Nam. | Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Luật học, Tập 29, Số 4 (2013) 44-51 Vấn đề mở rộng nguồn của pháp luật hình sự Việt Nam Nguyễn Thị Lan* Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội, 144 Xuân Thủy, Cầu Giấy, Hà Nội, Việt Nam Nhận ngày 15 tháng 10 năm 2013 Chỉnh sửa ngày 20 tháng 11 năm 2013; Chấp nhận đăng ngày 15 tháng 12 năm 2013 Tóm tắt: Mở rộng nguồn của pháp luật hình sự là một vấn đề quan trọng trong nghiên cứu khoa học pháp lý ở Việt Nam. Để đáp ứng yêu cầu của thực tiễn, việc nghiên cứu các quy định và kinh nghiệm của Nhật Bản và Trung Quốc, cũng như việc phân tích các quy định của pháp luật hình sự Việt Nam sẽ cung cấp thêm một số vấn đề cơ bản để hoàn thiện Bộ luật hình sự Việt Nam. Từ khóa: Nguồn của Luật hình sự, nguồn của Luật hình sự Việt Nam, nguồn luật hình sự mở, mở rộng nguồn luật hình sự, hoàn thiện Bộ luật hình sự năm 1999. Đặt vấn đề* không rõ là về tội gì, theo điều khoản cụ thể nào của Bộ luật hình sự. Điều này gây nhiều lúng túng cho các cơ quan chức năng trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm. Bộ luật hình sự năm 1999 sau hơn mười năm thi hành đã bộc lộ nhiều bất cập, hạn chế cần phải được khắc phục do tình hình đất nước có những thay đổi nhanh chóng về mọi mặt, đặc biệt là những biến chuyển lớn về kinh tế, xã hội và tốc độ hội nhập quốc tế. Một trong những bất cập được rút ra qua thực tiễn thi hành Bộ luật hình sự chính là sự bất cập về phạm vi nguồn của pháp luật hình sự. Điều 2 Bộ luật này khẳng định: “Chỉ người nào phạm một tội đã được Bộ luật hình sự quy định mới phải chịu trách nhiệm hình sự” - có nghĩa rằng, Bộ luật hình sự chính là nguồn trực tiếp và duy nhất của pháp luật hình sự Việt Nam. Bởi vậy, các luật khác khi đề cập đến hành vi vi phạm cần xử lý hình sự thì đều dẫn chiếu đến Bộ luật hình sự một cách rất chung chung: “thì bị xử lý theo quy định của Bộ luật hình sự” nhưng Ngoài ra, trong quá trình phát triển và hội nhập, nhiều lĩnh vực kinh tế-văn hóa-xã hội đều có sự thay đổi và phát triển mạnh mẽ. Bộ luật hình sự nếu không được
