Các nano tinh thể CdS và CdS pha tạp Ni (CdS:Ni) với các nồng độ 1, 5, 10 và 20% đã được chế tạo bằng phương pháp hóa ướt trong dung môi không liên kết ODE. Kết quả chụp ảnh TEM cho thấy các nano tinh thể CdS và CdS:Ni có hình dạng tựa cầu, kích thước khoảng 6 nm và gần như không thay đổi khi thay đổi nồng độ pha tạp Ni. | Nguyễn Xuân Ca và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 190(14): 41 - 48 CHẾ TẠO VÀ NGHIÊN CỨU CẤU TRÚC, TÍNH CHẤT QUANG CỦA CÁC NANO TINH THỂ CdS PHA TẠP Ni Nguyễn Xuân Ca1, Nguyễn Thị Hiền*1, Nguyễn Thị Luyến1, Phạm Trường Thọ1, Phạm Minh Tân2, Vương Thị Kim Oanh3, Phan Văn Độ4 1 Trường Đại học Khoa học - ĐH Thái Nguyên, Trường Đại học Kỹ thuật Công nghiệp – ĐH Thái Nguyên, 3 Viện Khoa học Vật liệu - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, 4 Trường Đại học Thủy lợi Hà Nội 2 TÓM TẮT Các nano tinh thể CdS và CdS pha tạp Ni (CdS:Ni) với các nồng độ 1, 5, 10 và 20% đã được chế tạo bằng phương pháp hóa ướt trong dung môi không liên kết ODE. Kết quả chụp ảnh TEM cho thấy các nano tinh thể CdS và CdS:Ni có hình dạng tựa cầu, kích thước khoảng 6 nm và gần như không thay đổi khi thay đổi nồng độ pha tạp Ni. Kết quả từ giản đồ nhiễu xạ tia X cho thấy các nano tinh thể CdS:Ni với nồng độ thay đổi đều có cấu trúc Zinblende và không thay đổi so với cấu trúc tinh thể của các nano tinh thể CdS không pha tạp. Kết quả phân tích phổ tán sắc năng lượng EDX cho thấy có sự tồn tại của các nguyên tố Cd, S và Ni trong các nano tinh thể CdS:Ni. Phổ tán xạ Raman cho thấy các đỉnh 1LO và 2LO của các nano tinh thể CdS:Ni dịch đỏ nhẹ so với các nano tinh thể CdS, đây có thể là kết quả đóng góp của giam giữ phonon quang. Phổ huỳnh quang của các nano tinh thể CdS và CdS:Ni (1-20%) có đỉnh phát xạ thay đổi trong khoảng 474 - 483 nm. Đỉnh hấp thụ của các nano tinh thể CdS:Ni dịch đỏ so với đỉnh hấp thụ của các nano tinh thể CdS và có độ rộng vùng cấm nằm trong khoảng 2,62 -2,72 eV chứng tỏ Ni đã vào được trong mạng nền tinh thể CdS. Từ khóa: nano tinh thể, pha tạp, CdS, tính chất quang. MỞ ĐẦU* Vật liệu nano có các tính chất điện và quang thú vị phụ thuộc vào kích thước, hình dạng và thành phần. Các tính chất đặc biệt này đã thu hút được sự quan tâm của các nhà khoa học cho cả các nghiên cứu cơ bản và triển khai ứng dụng. Trong vài thập niên gần đây, các nano tinh thể (NC) bán dẫn thường .
