Mục tiêu của nghiên cứu này nhằm mô tả các sai sót thống kê thường gặp trong các nghiên cứu y học trong trình bày và phiên giải kết quả nghiên cứu. Kết quả cho thấy nhà nghiên cứu thường gặp một số sai sót như: mô tả số liệu và biểu diễn số liệu không hợp lý (lựa chọn tham số không phù hợp), trình bày kết quả không tốt hoặc hình thức trình bày không phù hợp; các kết quả nghiên cứu bị phiên giải sai hoặc không phù hợp (như tính toán và hiểu sai giá trị p-value). | TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC MỘT SỐ SAI SÓT THỐNG KÊ THƯỜNG GẶP TRONG TRÌNH BÀY KẾT QUẢ VÀ PHIÊN GIẢI KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU Hoàng Thị Hải Vân Viện Đào tạo Y học Dự phòng và Y tế công cộng, Trường Đại học Y Hà Nội Mặc dù đã có nhiều nỗ lực của các nhà nghiên cứu, các nhà biên tập đưa ra các khuyến cáo cũng như các hướng dẫn, hienj nay nhiều kết quả nghiên cứu trong lĩnh vực y học đăng tải vẫn gây ra những hiểu lầm và có chất lượng thấp. Mục tiêu của nghiên cứu này nhằm mô tả các sai sót thống kê thường gặp trong các nghiên cứu y học trong trình bày và phiên giải kết quả nghiên cứu. Kết quả cho thấy nhà nghiên cứu thường gặp một số sai sót như: mô tả số liệu và biểu diễn số liệu không hợp lý (lựa chọn tham số không phù hợp), trình bày kết quả không tốt hoặc hình thức trình bày không phù hợp; các kết quả nghiên cứu bị phiên giải sai hoặc không phù hợp (như tính toán và hiểu sai giá trị p-value). Tất cả các sai sót đó đều có thể dẫn đến những kết luận sai lầm của nghiên cứu ảnh hưởng đến việc sử dụng, tham khảo kết quả nghiên cứu như một cơ sở hay một bằng chứng khoa học. Từ khóa: sai sót thống kê, nghiên cứu y học, trình bày kết quả nghiên cứu, phiên giải kết quả nghiên cứu I. ĐẶT VẤN ĐỀ phần nâng cao kiến thức cho các bác sĩ trên Các nghiên cứu khoa học nói chung và toàn thế giới [3]. Tuy nhiên, bất chấp những nghiên cứu y học nói riêng ngày càng trở nên nỗ lực chỉ ra những sai sót trong nhiều thập quan trọng trong đời sống cũng như trong lĩnh niên qua, các sai sót về thiết kế nghiên cứu và vực chăm sóc sức khỏe khi liên tục cập nhật ứng dụng thống kê trong nghiên cứu y học những kiến thức mới và những bằng chứng như một căn bệnh mạn tính cho đến nay vẫn mới cho các nhà khoa học cũng như cho các “rất bê bối” và các hành vi sai trái trong nghiên nhà hoạch định chính sách thông qua các kết cứu bao gồm chế tạo, giả mạo hoặc đạo văn quả nghiên cứu được công bố, qua đó sức trong báo cáo kết quả nghiên cứu vẫn là một khỏe của từng cá nhân và cộng đồng .
