Axit salicylic (SA) là một phytohormon đa tác động đối với thực vật. Trong nghiên cứu này, hạt đậu xanh ở giai đoạn nảy mầm được xử lý bằng Al, SA riêng rẽ hoặc kết hợp. Kết quả cho thấy, xử lý Al làm giảm tỷ lệ nảy mầm của hạt, chiều dài, khối lượng tươi và khô, hoạt độ peroxidase, hàm lượng prolin của thân mầm đậu xanh. Ngược lại, xử lý bằng SA làm tăng các chỉ tiêu này. Xử lý SA có tác dụng làm giảm mức độ thiệt hại do Al gây ra, SA ở mức 0,1 mM có hiệu quả hơn so với SA ở mức 0,01 mM. | La Việt Hồng và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 184(08): 29 - 33 ẢNH HƯỞNG CỦA NHÔM TỚI TỶ LỆ NẢY MẦM, MỘT SỐ CHỈ TIÊU SINH LÝ, HÓA SINH Ở CÂY ĐẬU XANH GIAI ĐOẠN NẢY MẦM VÀ VAI TRÒ CỦA AXIT SALICYLIC NGOẠI SINH La Việt Hồng1,*, Nguyễn Diệu Linh1, Nguyễn Văn Đính1, Cao Phi Bằng2, Chu Đức Hà3 1 Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2, 2Trường Đại học Hùng Vương, Viện Di truyền Nông nghiệp, Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam 3 TÓM TẮT Axit salicylic (SA) là một phytohormon đa tác động đối với thực vật. Trong nghiên cứu này, hạt đậu xanh ở giai đoạn nảy mầm được xử lý bằng Al, SA riêng rẽ hoặc kết hợp. Kết quả cho thấy, xử lý Al làm giảm tỷ lệ nảy mầm của hạt, chiều dài, khối lượng tươi và khô, hoạt độ peroxidase, hàm lượng prolin của thân mầm đậu xanh. Ngược lại, xử lý bằng SA làm tăng các chỉ tiêu này. Xử lý SA có tác dụng làm giảm mức độ thiệt hại do Al gây ra, SA ở mức 0,1 mM có hiệu quả hơn so với SA ở mức 0,01 mM. Từ khóa: cây đậu xanh, axit salicylic, nảy mầm, prolin, peroxidase, nhôm MỞ ĐẦU* Cây đậu xanh (Vigna radiata L. Wilczek) là một trong số những cây họ đậu ngắn ngày quan trọng. Hạt đậu xanh giàu protein, carbonhydrat, vitamin C, axit folic, thiamin, sắt, kẽm, kali, magie [12], [14]. Nhôm là nguyên tố phong phú thứ hai trong lớp vỏ trái đất, tồn tại nhiều dạng khác nhau, trong đó Al3+ được giải phóng ở đất chua (có pH <5,5), là một trong những dạng gây độc đối với thực vật [10]. Axit salicylic (SA) là một trong những phytohormone tham gia vào nhiều quá trình trao đổi chất cũng như các quá trình sinh lý ở thực vật [9]. Trong một số nghiên cứu, xử lý SA ngoại sinh có tác dụng làm giảm độc hại của kim loại nặng như Cd ở lúa mạch [11], cây ngô [13]. Đồng thời, SA giúp tăng hiệu quả của hệ thống chống ôxi hóa ở thực vật [7], như làm tăng hoạt độ của các enzym chống ôxi hóa như catalase, peroxidase và superoxide dismutase ở cây cà chua khi bị khô hạn [5]. Nghiên cứu này tập trung tìm hiểu ảnh hưởng của nhôm, SA và sự phối hợp của chúng đến tỷ lệ nảy mầm, một .