Mổ khám, thu thập sán lá gan lớn ở trâu, bò nuôi tại 3 huyện của tỉnh Sơn La để định loại và xét nghiệm phân trâu, bò nhằm xác định thực trạng nhiễm sán lá gan, kết quả cho thấy: Sán lá gan lớn ký sinh và gây bệnh trên trâu, bò của tỉnh Sơn La đều thuộc giống Fasciola Linnaeus 1758, loài Fasciola gigantica (Cobbold, 1885), với trình tự gene CO1 tương đồng tới 99% với genbank. | Nguyễn Thị Kim Lan và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 184(08): 77 - 82 XÁC ĐỊNH LOÀI VÀ THỰC TRẠNG NHIỄM SÁN LÁ GAN LỚN TRÊN ĐÀN TRÂU, BÒ CỦA TỈNH SƠN LA Nguyễn Thị Kim Lan*, Phạm Diệu Thùy, Nguyễn Văn Quang, Phan Thị Hồng Phúc, Dương Thị Hồng Duyên Trường Đại học Nông Lâm – ĐH Thái Nguyên TÓM TẮT Mổ khám, thu thập sán lá gan lớn ở trâu, bò nuôi tại 3 huyện của tỉnh Sơn La để định loại và xét nghiệm phân trâu, bò nhằm xác định thực trạng nhiễm sán lá gan, kết quả cho thấy: Sán lá gan lớn ký sinh và gây bệnh trên trâu, bò của tỉnh Sơn La đều thuộc giống Fasciola Linnaeus 1758, loài Fasciola gigantica (Cobbold, 1885), với trình tự gene CO1 tương đồng tới 99% với genbank. Tỷ lệ nhiễm sán lá gan lớn ở trâu, bò tại 3 huyện của tỉnh Sơn La là 45,33%, trong đó trâu nhiễm 53,35%, bò nhiễm 36,84%; cường độ nhiễm sán lá gan ở trâu nặng hơn ở bò. Tỷ lệ và cường độ nhiễm sán lá gan tăng dần theo tuổi của trâu, bò. Tỷ lệ và cường độ nhiễm sán lá gan của trâu, bò ở mùa Hè và mùa Thu cao hơn mùa Đông và mùa Xuân. Từ khóa: trâu, bò, phương pháp sinh học phân tử, sán lá gan, tỷ lệ nhiễm, cường độ nhiễm. ĐẶT VẤN ĐỀ* Bệnh sán lá gan lớn là một trong những bệnh truyền lây giữa động vật và người. Bệnh thường gặp ở trâu, bò với diễn biến chậm, biểu hiện không rõ ràng, không gây chết nhiều trâu, bò nhưng làm giảm sinh trưởng và sinh sản, tác động xấu đến chất lượng và sản lượng thịt, gan và sữa, làm giảm sức đề kháng của trâu, bò, khiến một số bệnh khác dễ bùng phát. Trong những năm gần đây, bệnh sán lá gan lớn trên người đã được phát hiện ở nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước. Thực trạng này cho thấy cần phải có biện pháp phòng chống tích cực bệnh sán lá gan ở trâu, bò và các loài nhai lại khác, từ đó góp phần chủ động phòng chống bệnh sán lá gan lớn trên người. Sơn La là một tỉnh miền núi thuộc khu vực Tây Bắc. Cho đến nay, tỉnh Sơn La vẫn còn nhiều khó khăn trong việc phát triển kinh tế xã hội. Với địa hình rừng núi xen lẫn nhiều chỗ thấp có nước, có chung đường biên giới với .
