Bài viết trình bày kết quả nhận diện mẫu cây Thổ nhân sâm thu tại một số địa phương phía Bắc Việt Nam bằng mã vạch matK. Đoạn gen matK được phân lập từ cây Thổ nhân sâm có kích thước 808 bp. | Vũ Thị Như Trang và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 184(08): 101 - 106 SỬ DỤNG MÃ VẠCH MATK ĐỂ NHẬN DIỆN MẪU THỔ NHÂN SÂM (TALINUM PANICULATUM) THU TẠI MỘT SỐ ĐỊA PHƯƠNG PHÍA BẮC VIỆT NAM Vũ Thị Như Trang2, Chu Hoàng Mậu1* 1 Trường Đại học Sư phạm - ĐH Thái Nguyên, 2Trường Đại học Y Dược - ĐH Thái Nguyên TÓM TẮT Cây Thổ nhân sâm là thảo dược chứa các hợp chất thứ cấp như phytosterol, saponin, flavonoid, tanin, steroid có hoạt tính kháng virus, kháng khuẩn, chống viêm, kích thích tăng tiết sữa ở phụ nữ, hỗ trợ cho bệnh Parkinson, bệnh tim và làm giảm lượng cholesterol trong máu. Ở Việt Nam, Thổ nhân sâm là loài cây dược liệu gặp ở nhiều địa phương. Tuy nhiên, các mẫu Thổ nhân sâm ở những địa phương này thuộc cùng một loài hay khác loài, đặc biệt rất khó xác định khi cây ở giai đoạn chưa ra hoa hoặc nguyên liệu đã được chế biến một phần hay hoàn toàn. Trong nghiên cứu này, chúng tôi trình bày kết quả nhận diện mẫu cây Thổ nhân sâm thu tại một số địa phương phía Bắc Việt Nam bằng mã vạch matK. Đoạn gen matK được phân lập từ cây Thổ nhân sâm có kích thước 808 bp. Dựa trên trình tự nucleotide của đoạn gen matK và bằng phần mềm BLAST trong NCBI, các mẫu Thổ nhân sâm thu tại năm địa phương: huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang; thành phố Thái Nguyên; huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên; thị xã Sơn Tây, Hà Nội và huyện Hoành Bồ, tỉnh Quảng Ninh thuộc cùng một loài T. paniculatum. Từ khóa: Cây dược liệu, đoạn gen matK, mã vạch DNA, Thổ nhân sâm, T. paniculatum MỞ ĐẦU* Cây Thổ nhân sâm (T. paniculatum) có chứa các hợp chất thứ cấp như flavonoid, phytosterol, saponin, tanin, steroid [2] có tác dụng chống viêm, kích thích tăng tiết sữa ở phụ nữ cho con bú và có khả năng chữa bệnh viêm loét [13]. Steroid saponin là thành phần được tìm thấy trong rễ cây Thổ nhân sâm có tác dụng phòng và chữa bệnh xơ vỡ động mạch, đồng thời còn là nguyên liệu để tổng hợp nên hormone sinh dục. Rễ củ của Thổ nhân sâm có thành phần hóa học chính tương tự như củ Nhân sâm Hàn Quốc [16].