Bài viết tập trung phân tích một số đặc điểm của truyện ngắn này dưới góc nhìn tự sự góp phần làm rõ hơn những nét mới, đặc sắc của Hà Ô Lôi, một truyện ngắn được đánh giá là sự báo hiệu cho việc ra đời của một khuynh hướng nghệ thuật mới - khuynh hướng lấy con người với những khát vọng sống mang tính chất trần thế làm đối tượng phản ánh. | Ngô Thị Thanh Nga và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 186(10): 115 - 120 TRUYỆN HÀ Ô LÔI (LĨNH NAM CHÍCH QUÁI LỤC) TỪ GÓC NHÌN TỰ SỰ HỌC Ngô Thị Thanh Nga*, Phó Thị Thu Thảo Trường Đại học Sư phạm - ĐH Thái Nguyên TÓM TẮT Truyện Hà Ô Lôi là một trong những truyện ngắn độc đáo trong tập truyện Lĩnh Nam chích quái lục của Trần Thế Pháp. Truyện ngắn này đã thể hiện được một trình độ nghệ thuật tự sự khá cao so với truyện ngắn cùng giai đoạn nói chung và trong hệ thống truyện của tác phẩm Lĩnh Nam chích quái lục nói riêng. Trong bài viết này, chúng tôi phân tích một số đặc điểm của truyện ngắn này dưới góc nhìn tự sự góp phần làm rõ hơn những nét mới, đặc sắc của Hà Ô Lôi, một truyện ngắn được đánh giá là sự báo hiệu cho việc ra đời của một khuynh hướng nghệ thuật mới - khuynh hướng lấy con người với những khát vọng sống mang tính chất trần thế làm đối tượng phản ánh. Từ khóa: Tự sự học, Hà Ô Lôi, Nhân vật, triều đại nhà Trần, Lĩnh Nam chích quái lục ĐẶT VẤN ĐỀ * Thế kỉ X - XIV là giai đoạn hình thành và đặt nền móng cho thể loại truyện ngắn trung đại Việt Nam. Giai đoạn này, truyện ngắn chưa tách khỏi văn học dân gian và văn học chức năng. Tiêu biểu cho thể loại truyện ngắn giai đoạn này phải kể đến tác phẩm như: Việt điện u linh của Lý Tế Xuyên, Thiền uyển tập anh ngữ lục (khuyết danh) và Lĩnh Nam chích quái lục của Trần Thế Pháp. Tác phẩm Lĩnh Nam chích quái lục thuộc loại truyện dân gian, đa số các truyện trong tác phẩm này được sưu tầm, ghi chép, chỉnh lí, xây dựng với cốt truyện đơn giản, thường gắn liền với tính chất chức năng. Nhưng riêng Truyện Hà Ô Lôi - nằm trong tác phẩm Lĩnh Nam chích quái lục, là hiện tượng khá đặc biệt, cốt truyện nhiều tình tiết có phần hư cấu đầy kịch tính, li kì, hấp dẫn, nhân vật có cá tính và mang những đặc điểm khác so với những nhân vật trong các truyện ngắn còn lại của tác phẩm Lĩnh Nam chích quái lục. Tuy cho đến thời điểm này bức tranh nghiên cứu về hiện tượng lí thú này chưa thật sự phong phú nhưng cũng đã có những bài
