Nội dung bài viết đề cập về công tác thủy lợi những năm cuối thế kỉ XIX đến năm 1945 ở đồng bằng Bắc Kì (ĐBBK). Nghiên cứu đã chỉ ra những tiến bộ nhất định trong khoa học kĩ thuật thủy lợi dưới thời Pháp thuộc (1884 – 1945), khi đối sánh với giai đoạn trước năm 1884; kết quả nghiên cứu đồng thời chỉ ra những tồn tại và bài học thiết thực phục vụ cho thực tiễn giải quyết vấn đề thuỷ lợi của đất nước vì mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội | JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Social Sci., 2017, Vol. 62, Iss. 7, pp. 126-133 This paper is available online at DOI: SỰ TIẾN BỘ CỦA KHOA HỌC KĨ THUẬT THỦY LỢI Ở ĐỒNG BẰNG BẮC KÌ THỜI PHÁP THUỘC Hồ Công Lưu Khoa Việt Nam học, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Tóm tắt. Nội dung bài báo đề cập về công tác thủy lợi những năm cuối thế kỉ XIX đến năm 1945 ở đồng bằng Bắc Kì (ĐBBK). Nghiên cứu đã chỉ ra những tiến bộ nhất định trong khoa học kĩ thuật thủy lợi dưới thời Pháp thuộc (1884 – 1945), khi đối sánh với giai đoạn trước năm 1884; kết quả nghiên cứu đồng thời chỉ ra những tồn tại và bài học thiết thực phục vụ cho thực tiễn giải quyết vấn đề thuỷ lợi của đất nước vì mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội. Từ khóa: Khoa học thủy lợi, đồng bằng Bắc Kì, thời Pháp thuộc. 1. Mở đầu Việt Nam được coi là một trong những trung tâm phát sinh nông nghiệp sớm với nền văn minh lúa nước tỏa sáng khắp vùng Đông Nam Á. Ở quốc gia có nền kinh tế nông nghiệp như nước ta, thuỷ lợi không chỉ là biện pháp hàng đầu để duy trì phát triển nông nghiệp mà còn có mối quan hệ với mọi mặt đời sống kinh tế, chính trị, văn hoá xã hội và môi trường sinh thái của đất nước. Kế thừa một số luận điểm về công tác thủy lợi nói chung trong các công trình của Chassigenux: L’Irrigation dans le delta du Tonkin (Thủy lợi ở đồng bằng Bắc Kì), năm 1912 [4]; Quốc sử quán triều Nguyễn: “Đại Nam thực lục”, tập 38, bản dịch của Viện sử học, Nxb Khoa học Xã hội, 1962, 1978 [8]; Thuỷ lợi Thái Bình 1883 – 1945, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, năm 2000 của tác giả Nguyễn Văn Am [1]. nghiên cứu này của chúng tôi tập trung làm sáng rõ sự chuyển biến nhất định về khoa học kĩ thuật thủy lợi ở đồng bằng Bắc Kì dưới thời Pháp thuộc (1884 – 1945), nhất là khi đối sánh với giai đoạn trước năm 1884. Nghiên cứu cũng đồng thời chỉ ra những tồn tại và bài học thiết thực phục vụ cho thực tiễn giải quyết vấn đề thuỷ lợi của đất nước vì mục tiêu phát triển kinh tế - xã .
