Trong nghiên cứu này tác giả tiến hành giải trình tự hệ gen và phân lập đầy đủ TAL effector của 1 chủng Xoo và tiến hành nghiên cứu độc tính riêng rẽ của từng TAL effector. Nghiên cứu gợi mở khả năng khám phá chức năng. toàn bộ hệ TAL effector (TALome) của vi khuẩn Xanthomonas, xác định các TAL effector có độc tính làm cơ sở cho công tác chọn tạo giống kháng bạc lá trong các bước tiếp theo | Hội thảo Quốc gia về Khoa học Cây trồng lần thứ hai NGHIÊN CỨU CHỨC NĂNG TALOME CỦA VI KHUẨN Xanthomonas oryzae pv. oryzae GÂY BỆNH BẠC LÁ Trần Tuấn Tú1 và Phạm Xuân Hội1 1 Bộ môn Bệnh học Phân tử Thực vật, Viện Di truyền Nông nghiệp, Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam TÓM TẮT TAL effector là một protein tiết loại 3 đặc trưng cho chi Xanthomonas gây bệnh rộng rãi trên nhiều loại cây trồng khác nhau và chúng có vai trò quyết định trong tương tác đặc hiệu vi khuẩn và cây chủ. Các nghiên cứu gần đây cho thấy chỉ một vài TAL effector riêng lẻ có khả năng quyết định độc tính của vi khuẩn Xanthomonas thông qua việc hoạt hóa các gen nhiễm. Trong nghiên cứu này chúng tôi tiến hành giải trình tự hệ gen và phân lập đầy đủ TAL effector của 1 chủng Xoo và tiến hành nghiên cứu độc tính riêng rẽ của từng TAL effector. Kết quả nghiên cứu cho thấy có ít nhất 3 TAL effector có độc tính khi tiến hành lây nhiễm trên giống lúa Azucena. Hai trong số 3 TAL effector có độc tính có gen đích là OsSWEET14 là một gen nhiễm điển hình của vi khuẩn bạc lá trên lúa. Gen thứ 3 có hai gen đích trong đó 1 gen đã biết là OsTFX1 và 1 gen mới được tạm gọi là UPTAL2 (thuộc nhóm mã hóa nhân tố phiên mã ERF). Nghiên cứu này của chúng tôi gợi mở khả năng khám phá chức năng toàn bộ hệ TAL effector (TALome) của vi khuẩn Xanthomonas, xác định các TAL effector có độc tính làm cơ sở cho công tác chọn tạo giống kháng bạc lá trong các bước tiếp theo. Từ khóa: bệnh bạc lá, chọn tạo giống kháng, TAL effector, TALome, tương tác vi sinh vật-cây trồng, gen kháng, gen nhiễm. I. MỞ ĐẦU TAL (transcription activator-like) effector được tiêm vào tế bào cây chủ dựa trên hệ thống tiết loại III của các loài vi khuẩn Xanthomonas. Các TAL effector xâm nhập vào nhân tế bào cây chủ và có khả năng bám đặc hiệu vào trình tự promoter của cây chủ và hoạt hóa biểu hiện các gen đích giúp thúc đẩy quá trình lây nhiễm của vi khuẩn (giúp tăng sinh hoặc giúp vi khuẩn di chuyển xa hơn trong cây chủ hoặc cung cấp dinh dưỡng cho vi .
