Mục tiêu: Thủng - vỡ thực quản là 1 thương tổn nặng nhất trong các thương tổn của đường tiêu hóa. Ngoài biến chứng nhiễm trùng nhiễm độc do viêm tấy trung thất, còn có các yếu tố khác như thủng vào các mạch máu lớn, gây tử vong. Mặc dù điều trị và hồi sức tích cực, nhưng vẫn còn các yếu tố tiên lượng nặng, tử vong cao. Mục đích của công trình này là phân tích những yếu tố tiên lượng nặng ấy. Mời các bạn tham khảo! | CHAÁN THÖÔNG THÖÏC QUAÛN VAØ CAÙC YEÁU TOÁ TIEÂN LÖÔÏNG NAËNG Nguyeãn Coâng Minh* TOÙM TAÉT Muïc tieâu: Thuûng-vôõ thöïc quaûn laø 1 thöông toån naëng nhaát trong caùc thöông toån cuûa ñöôøng tieâu hoùa. Ngoaøi bieán chöùng nhieãm truøng nhieãm ñoäc do vieâm taáy trung thaát, coøn coù caùc yeáu toá khaùc nhö thuûng vaøo caùc maïch maùu lôùn, gaây töû vong. Maëc duø ñieàu trò vaø hoài söùc tích cöïc, nhöng vaãn coøn caùc yeáu toá tieân löôïng naëng, töû vong cao. Muïc ñích cuûa coâng trình naøy laø phaân tích nhöõng yeáu toá tieân löôïng naëng aáy. Phöông phaùp nghieân cöùu vaø keát quaû: Trong 7 naêm (1998-2004) chuùng toâi coù 39 tröôøng hôïp thuûng vôõ thöïc quaûn do chaán thöông. tuoåi trung bình laø 44 (giôùi haïn töø 16-67). Nguyeân nhaân hoùc xöông chieám öu theá, 54%, nhöng vôõ thöïc quaûn do chaán thöông ngöïc kín laøm traàm troïng thöông toån vaø töû vong cao nhaát. Töû vong do toån thöông thöïc quaûn ngöïc nhieàu hôn thöïc quaûn coå, 35% so vôùi 18%. Beänh cô ñòa vaø beänh nhaân treân 55 tuoåi coù nhieàu nguy cô vaø töû vong cao. Thôøi gian “vaøng”töø khi thuûng thöïc quaûn cho ñeán khi ñöôïc can thieäp raát quan troïng. 26 beänh nhaân ra vieän toát, khoâng ñeå laïi di chöùng naøo ñaùng keå. Maëc duø coù nhieàu tieán boä trong chaån ñoaùn-ñieàu trò cuõng nhö caùc phöông thöùc ñieàu trò hoã trôï, 11 beänh nhaân cheát do nhieãm truøng nhieãm ñoäc gaây suy ña phuû taïng, töû suaát laø 28%. Keát luaän: Beân caïnh phöông thöùc xöû lyù ñuùng ñaén, vai troø cuûa khaùng sinh thích hôïp vaø nhöõng tieán boä cuûa hoài söùc laø ñieàu khoâng theå choái caõi ñöôïc. Qua nghieân cöùu naøy, chuùng toâi ruùt ra ñöôïc caùc yeáu toá tieân löôïng naëng nhö sau: 1) Toån thöông thöïc quaûn ñoaïn ngöïc traàm troïng hôn ôû coå. 2). Bieán chöùng xuaát huyeát do loeùt thuûng vaøo caùc maïch maùu lôùn thöôøng laø nhöõng tröôøng hôïp nguy kòch. 3). Thôøi gian can thieäp muoän sau khi thuûng laøm traàm troïng thöông toån, töû vong cao. 4). Ngöôøi nhieàu tuoåi vaø beänh cô ñòa keát .
