Bài viết nghiên cứu các chức năng ngữ dụng học của việc tự sửa lỗi trong lời thoại nhằm giúp những người nói tiếng Anh học tiếng Việt nắm được và đoán được các dụng ý của người nói khi họ tự sửa lỗi để có thể đạt được hiệu quả cao trong giao tiếp. | CHỨC NĂNG DỤNG HỌC CỦA LỜI THOẠI ĐƯỢC SỬA LỖI DO NGƯỜI NÓI THỰC HIỆN TRONG PHIM TRUYỀN HÌNH VIỆT NAM Nguyễn Thị Minh Hạnh1 Tóm tắt: Tự sửa lỗi lời thoại là cần thiết để giúp cho người nói thể hiện rõ hơn những vấn đề mình đang nói với người nghe. Đồng thời, việc người nói tự sửa lỗi cũng giúp cuộc nói chuyện được duy trì và hội thoại trôi chảy, hiệu quả hơn. Có nhiều nguyên nhân khiến người nói muốn tự sửa lỗi phát ngôn của mình. Dựa vào lý thuyết về tự sửa lỗi lời thoại của Schegloff và cộng sự, dựa trên dữ liệu rút ra từ các đoạn hội thoại trong phim truyền hình Việt Nam phát hành từ những năm 90 đến nay với các chủ đề quen thuộc hằng ngày và lý thuyết ngữ dụng học về hành vi tại lời, bài viết nghiên cứu các chức năng ngữ dụng học của việc tự sửa lỗi trong lời thoại nhằm giúp những người nói tiếng Anh học tiếng Việt nắm được và đoán được các dụng ý của người nói khi họ tự sửa lỗi để có thể đạt được hiệu quả cao trong giao tiếp. Từ khoá: Chức năng dụng học; Hội thoại; Phim truyền hình Việt Nam; Tự sửa lỗi lời thoại. 1. Mở đầu Lời thoại trong phim truyền hình Việt Nam được xem như là những lời nói thực tế thường diễn ra trong hội thoại giữa mọi người với nhau trong cuộc sống hằng ngày. Trong khi giao tiếp, có lúc người nói diễn tả không rõ ràng ý tưởng của mình, khiến người nghe không hiểu được hoặc hiểu nhầm. Tất cả những yếu tố đó gây gián đoạn hội thoại và khiến hiệu quả giao tiếp giảm sút. Để khắc phục những yếu tố gây “tắc nghẽn” hội thoại thì người nói phải dùng một số chiến lược để sửa lỗi. Tuy nhiên, thỉnh thoảng người nói tự sửa lỗi lời thoại không phải vì người nghe không hiểu hay hiểu nhầm, mà vì những mục đích giao tiếp khác nữa. Như vậy, việc tự sửa lỗi của người nói cần phải được xem xét, nghiên cứu từ góc độ ngữ dụng học nhằm xác định các chức năng ngữ dụng học trong lời thoại sửa lỗi từ người nói. Trên cơ sở khảo sát chức năng ngữ dụng học của việc tự sửa lỗi lời thoại trong phim truyền hình Việt Nam, bài viết hy vọng sẽ tìm ra được những điều .
