Chủ nghĩa Sự đại là một quan niệm ngoại giao Nho giáo, là sách lược của nước nhỏ nhằm bảo vệ quốc gia, ứng phó với nước lớn. Chủ nghĩa này bắt nguồn từ thời Đông Chu, tồn tại một cách rộng khắp ở Trung Quốc và các nước chịu ảnh hưởng văn hóa Nho giáo thời cổ đại. Trong quan hệ giữa Triều Tiên và Trung Quốc, đặc biệt là thời kì nhà Minh, chủ nghĩa này được vương triều Triều Tiên đặc biệt coi trọng và tiến hành trong suốt mối quan hệ bang giao giữa hai nước. | JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Social Sci., 2016, Vol. 61, No. 2, pp. 102-109 This paper is available online at DOI: QUAN HỆ TRIỀU TIÊN - TRUNG QUỐC THỜI MINH XÉT DƯỚI GÓC ĐỘ CHỦ NGHĨA SỰ ĐẠI Đỗ Tiến Quân Khoa Tiếng Trung Quốc, Học viện Khoa học Quân sự Tóm tắt. Chủ nghĩa Sự đại là một quan niệm ngoại giao Nho giáo, là sách lược của nước nhỏ nhằm bảo vệ quốc gia, ứng phó với nước lớn. Chủ nghĩa này bắt nguồn từ thời Đông Chu, tồn tại một cách rộng khắp ở Trung Quốc và các nước chịu ảnh hưởng văn hóa Nho giáo thời cổ đại. Trong quan hệ giữa Triều Tiên và Trung Quốc, đặc biệt là thời kì nhà Minh, chủ nghĩa này được vương triều Triều Tiên đặc biệt coi trọng và tiến hành trong suốt mối quan hệ bang giao giữa hai nước. Về mặt hình thức, Triều Tiên trong thời kì này tuân theo các lễ nghi Nho giáo, thực hiện chính sách triều cống và thần phục đại quốc Trung Hoa. Ngược lại, triều Minh thực hiện chính sách tông chủ đối với Triều Tiên, bảo vệ lợi ích của Triều Tiên không bị xâm hại, đây cũng là nguyên nhân chính để triều Minh đưa quân vào Triều Tiên trong chiến tranh Nhâm Thìn (1592-1598). Có thể nói, hai nước Triều - Trung có mối quan hệ tông phiên điển hình trong cục diện chính trị khu vực Đông Bắc Á thời kì nhà Minh. Từ khóa: Chủ nghĩa Sự đại, Quan hệ Triều - Trung, Vương triều Triều Tiên, Triều Minh. 1. Mở đầu Quan hệ tông phiên, triều cống, sắc phong là một hình thức đặc biệt của quan hệ bang giao giữa Trung Quốc và các nước láng giềng thời cổ đại và phong kiến, trong đó, quan hệ Triều - Trung luôn được coi là quan hệ điển hình trong thời Minh. Thần phục tông chủ là chính sách cơ bản của vương triều Triều Tiên đối với triều Minh, chính sách đó được biểu hiện cụ thể bằng chủ nghĩa Sự đại. Trong quan hệ với triều Minh, Triều Tiên “hết sức coi trọng Lễ nghi Sự đại, được tông chủ ra ơn rất nhiều” [4]. Nhưng mục đích chính của Triều Tiên khi thực hiện sách lược này lại là nhằm bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ và độc lập cho
