Nghiên cứu truyện cổ từ góc nhìn lịch sử xã hội là một trong những phương pháp tiếp cận truyện cổ hiệu quả của học giả thế giới. Với quan niệm truyện cổ phản ánh hiện thực, các nhà nghiên cứu khám phá các khía cạnh khác nhau của hiện thực được tái hiện trong truyện cổ. | JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Social Sci., 2016, Vol. 61, No. 2, pp. 15-20 This paper is available online at DOI: NGHIÊN CỨU TRUYỆN CỔ TỪ GÓC NHÌN LỊCH SỬ XÃ HỘI VÀ TRƯỜNG HỢP CÔ BÉ TRO BẾP (ASCHENPUTTEL) Ôn Thị Mỹ Linh Khoa Ngữ văn, Trường Đại học Sư phạm Thái Nguyên Tóm tắt. Nghiên cứu truyện cổ từ góc nhìn lịch sử xã hội là một trong những phương pháp tiếp cận truyện cổ hiệu quả của học giả thế giới. Với quan niệm truyện cổ phản ánh hiện thực, các nhà nghiên cứu khám phá các khía cạnh khác nhau của hiện thực được tái hiện trong truyện cổ. Vận dụng lí thuyết của phương pháp tiếp cận lịch sử xã hội, bài viết đi sâu tìm hiểu hệ quy tắc ứng xử và hệ giá trị xã hội được bộc lộ qua các mối quan hệ liên cá nhân trong Cô bé tro bếp. Cô bé tro bếp thuộc type truyện số 510A, có mặt trong hầu hết kho tàng truyện cổ các nước. Bản kể của anh em nhà Grimm, thông qua sự xung đột phức tạp của mối quan hệ dì ghẻ - con chồng đã nhấn mạnh hiện thực của xã hội phong kiến phụ quyền, đồng thời thổi vào câu chuyện bầu không khí lãng mạn của nước Đức thế kỉ XIX. Từ khóa: Truyện cổ Grimm, trường phái lịch sử - xã hội, Cô bé tro bếp. 1. Mở đầu Công việc sưu tầm truyện cổ tích của Jacob Grimm (1785 - 1863) và Wilhelm Grimm (1786 - 1859) diễn ra trong bối cảnh nước Đức bị chia cắt với hàng trăm bang nhỏ; chủ nghĩa lãng mạn đang dần định hình với nhiều cuộc vận động của học giả, nghệ sĩ, nhà văn hóa nhằm khôi phục tinh thần dân tộc toàn vẹn, xây dựng một nước Đức thống nhất về phương diện văn hóa. Sưu tầm thơ ca dân gian nổi lên như một trào lưu ở Đức lúc bấy giờ, với những tên tuổi lớn như Johann Gottfried Herder, Archim von Arnim và Clemens Brentano. Tinh thần thời đại, dự định của Arnim và Brentano đã đưa Jacob và Wilhelm đến với con đường sưu tầm truyện cổ. Tập Truyện kể trong nhà và cho trẻ nhỏ (Kinder und Hausm¨archen) được Jacob Grimm (1785 -1863) và Wilhelm Grimm (1786 -1859) xuất bản lần đầu tiên vào năm 1812. Kể từ đó, truyện
