Bài viết tập trung làm rõ các đặc điểm riêng, nổi bật của hai nhóm tiểu thuyết Việt Nam (giai đoạn 1986-2010) viết về chiến tranh và viết về lịch sử. Cùng lấy cảm hứng từ cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, song tiểu thuyết sử thi và phi sử thi (thuộc nhóm viết về chiến tranh) lại có rất nhiều khác biệt ở tư duy nghệ thuật. Tương tự, cũng viết về lịch sử trung đại Việt Nam song tiểu thuyết thuật sử và giải lịch sử (thuộc nhóm viết về lịch sử) không hề tương đồng về thi pháp. Tất cả đều góp phần quan trọng đa dạng hóa thể tài nói riêng, thúc đẩy quá trình vận động và phát triển của văn học Việt Nam nói chung. | TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 01 - 2016 ISSN 2354-1482 THUYẾT VIỆT NAM (GIAI ĐOẠN 1986-2010) VIẾT VỀ LỊCH SỬ VÀ CHIẾN TRANH - MỘT CÁI NHÌN KHÁI QUÁT ThS. Dương Minh Hiếu1 TÓM TẮT Bài viết tập trung làm rõ các đặc điểm riêng, nổi bật của hai nhóm tiểu thuyết Việt Nam (giai đoạn 1986-2010) viết về chiến tranh và viết về lịch sử. Cùng lấy cảm hứng từ cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, song tiểu thuyết sử thi và phi sử thi (thuộc nhóm viết về chiến tranh) lại có rất nhiều khác biệt ở tư duy nghệ thuật. Tương tự, cũng viết về lịch sử trung đại Việt Nam song tiểu thuyết thuật sử và giải lịch sử (thuộc nhóm viết về lịch sử) không hề tương đồng về thi pháp. Tất cả đều góp phần quan trọng đa dạng hóa thể tài nói riêng, thúc đẩy quá trình vận động và phát triển của văn học Việt Nam nói chung. Từ khóa: sử thi, phi sử thi, thuật sử, giải lịch sử. vấn đề Có nhiều cách nhận diện tiểu thuyết Việt Nam giai đoạn từ 1986 đến 2010. Một số nhà nghiên cứu như Phan Cự Đệ [1], Nguyễn Thị Bình [2], Nguyễn Văn Long [3] đã phân chia tiểu thuyết thời gian này theo những đề tài hoặc phong cách, khuynh hướng khác nhau. Trong bài viết này, căn cứ trên phương diện đề tài, chúng tôi sẽ tiến hành khảo sát hai nhóm: tiểu thuyết viết về chiến tranh và tiểu thuyết viết về lịch sử. Ở các bài tiếp theo, chúng tôi sẽ trình bày các nghiên cứu về hai nhóm còn lại; tiểu thuyết viết về thế sự và tiểu thuyết viết về nông thôn. Mục đích của chúng tôi là nhằm cố gắng xác định và phân loại các nhóm đề tài lớn, chính yếu, đồng thời chỉ ra những đặc điểm, khuynh hướng, phong cách trong từng nhóm và khái quát về sự vận động, phát triển chung của tiểu thuyết Việt Nam kể từ Đổi mới đến thời điểm 2010. 1 2. Tiểu thuyết viết về chiến tranh Từ 1975 đến 1986, nhiều nhà văn mà đa phần vốn mặc áo lính vẫn tiếp tục cầm bút cùng nguồn cảm hứng từ cuộc chiến tranh chống Mỹ cứu nước. Như Ngô Vĩnh Bình từng nhận xét: “mảng văn học về đề tài chiến tranh, đội ngũ những người viết văn .
