Theo kinh nghiệm dân gian cây Bồ công anh Việt Nam (Lactuca indica) dùng để chữa mụn nhọt, đau dạ dày, lợi tiểu. Từ lá cây Bồ công anh Việt Nam (Lactuca indica) chúng tôi đã phân lập và xác định được cấu trúc của ba hợp chất, đó là luteolin (hợp chất 1), pentacosanol (hợp chất 2) và stigmasta-5,22-đien-3β-ol (hợp chất 3). | JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Natural Sci. 2016, Vol. 61, No. 4, pp. 45-49 This paper is available online at DOI: PHÂN LẬP HOẠT CHẤT KHÁNG TẾ BÀO UNG THƢ TỪ LÁ CÂY BỒ CÔNG ANH VIỆT NAM (Lactuca indica) Nguyễn Thị Hải, Lâm Thị Hải Yến và Phạm Hữu Điển Khoa Hóa học, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Tóm tắt: Theo kinh nghiệm dân gian cây Bồ công anh Việt Nam (Lactuca indica) dùng Ďể chữa mụn nhọt, Ďau dạ dày, lợi tiểu. Từ lá cây Bồ công anh Việt Nam (Lactuca indica) chúng tôi Ďã phân lập và xác Ďịnh Ďƣợc cấu trúc của ba hợp chất, Ďó là luteolin (hợp chất 1), pentacosanol (hợp chất 2) và stigmasta-5,22-Ďien-3β-ol (hợp chất 3). Kết quả thử nghiệm hoạt tính cho thấy hợp chất 1 (luteolin) gây Ďộc tế bào ung thƣ biểu mô (KB) ở mức khá với giá trị IC 50 =27,5 g/mL, chống oxi hóa trên hệ DPPH ở mức trung bình với IC50 = 57,41 g/mL. Từ khóa: Bồ công anh Việt Nam, Lactuca indica, luteolin, tế bào ung thƣ KB. 1. Mở đầu Việt Nam có hai loài thực vật cùng tên là Bồ công anh nhƣng khác chi. Đó là Bồ công anh Việt Nam (Lactuca indica) và Bồ công anh Trung Quốc (Taraxacum oficinale). Bồ công anh Việt Nam (Lactuca indica), còn gọi là dau diếp Ấn Độ, có nguồn gốc không rõ ràng, phân bố ở vùng Đông Nam Á, Ấn Độ, Ďông Siberi, Nhật Bản, miền Nam Trung Quốc và Việt Nam (tên khoa học của mẫu do Đỗ Hữu Thƣ, Viện Sinh thái Tài nguyên Sinh vật xác Ďịnh giúp). Đây là loài thân thảo thuộc họ Cúc (Asteraceae), thời gian sống ngắn (một hoặc hai năm), thƣờng mọc hoang ven Ďƣờng, các sƣờn Ďồi nhiều nắng, ở cao Ďộ từ thấp tới trung bình [1]. Theo y học cổ truyền, Bồ công anh Việt Nam vị Ďắng ngọt, tính lạnh, có tác dụng thanh nhiệt, giải Ďộc, tiêu thũng, chữa các bệnh mụn nhọt, lở loét, viêm dạ dày tá tràng, viêm gan, viêm họng. Bồ công anh còn Ďƣợc sử dụng Ďể chữa bệnh sƣng vú, tắc tia sữa, mụn nhọt Ďang sƣng mủ, hay bị mụn nhọt, Ďinh râu, lợi tiểu [2]. Một số các nghiên cứu khoa học gần Ďây cho thấy thành phần hóa học chính của các loài Bồ công
