Sử dụng phương pháp phân tích ảnh viễn thám kết hợp với thu thập tài liệu và khảo sát thực địa vào đánh giá hiện trạng tai biến, lũ quét - lũ bùn đá dọc tuyến đường HCM từ Quảng Trị đến Kon Tum, đã cho thấy: Trên tuyến đường HCM qua Quảng Trị dài 162km đã phát sinh 15 khối trượt và 1 điểm lũ quét - lũ bùn đá với khối lượng đất đá , chiếm 9,3%; đoạn qua tỉnh TT. | NGHIÊN CỨU TAI BIẾN ĐỊA CHẤT TRÊN TUYẾN ĐƯỜNG HỒ CHÍ MINH TỪ QUẢNG TRỊ ĐẾN QUẢNG NAM BẰNG PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ẢNH VIỄN THÁM, THU THẬP TÀI LIỆU VÀ LỘ TRÌNH KHẢO SÁT Đỗ Quang Thiên1 Nguyễn Thị Thanh Nhàn2 Trần Thị Ngọc Quỳnh3 Hồ Trung Thành4 Tóm tắt: Sử dụng phương pháp phân tích ảnh viễn thám kết hợp với thu thập tài liệu và khảo sát thực địa vào đánh giá hiện trạng tai biến , lũ quét - lũ bùn đá dọc tuyến đường HCM từ Quảng Trị đến Kon Tum, đã cho thấy: trên tuyến đường HCM qua Quảng Trị dài 162km đã phát sinh 15 khối trượt và 1 điểm lũ quét - lũ bùn đá với khối lượng đất đá , chiếm 9,3%; ; đoạn qua tỉnh TT. Huế dài 95km có 12 khối trượt lớn nhỏ, 2 điểm mương xói và 1 điểm lũ quét với khối lượng , chiếm 14,8%; đoạn qua tỉnh Quảng Nam trên chiều dài 190km có đến 26 khối trượt, 3 điểm mương xói, 1 điểm lũ quét, 2 điểm lũ bùn với khối lượng là , chiếm 63% trên toàn tuyến nghiên cứu. Key words: tuyến đường HCM, tai biến địa chất, ảnh viễn thám, 1. Đặt vấn đề Đường Hồ Chí Minh (HCM) là tuyến giao thông huyết mạch quan trọng, có ý nghĩa chiến lược trong tất cả các lĩnh vực: chính trị, an ninh quốc phòng, kinh tế và văn hóa - xã hội của cả nước nói chung và của miền Trung nói riêng. Do chạy qua khu vực đồi núi nên tuyến đường này rất nhạy cảm đối với hoạt động trượt lở và lũ quét - lũ bùn đá vào mùa mưa lũ hàng năm. Tuy không xảy ra mãnh liệt như trước đây (năm 2009, 2010) song nhìn chung quy mô, cường độ cũng như tần suất xuất hiện trượt lở và lũ quét - lũ bùn đá vẫn rất phức tạp, gây ra những bất lợi rất lớn cho hoạt động kinh tế, đe dọa nghiêm trọng tính mạng và tài sản của người dân sinh sống dọc tuyến đường nghiên cứu. Vào năm 2013, các cơn bão số 9, 10 và 14 ảnh hưởng đến các tỉnh Nam Trung Bộ và Tây Nguyên, dưới tác động của lượng mưa lớn, gió mạnh đã gây nên hoạt động trượt lở đất đá (TLĐĐ), lũ quét - lũ bùn đá trên đường HCM xảy ra rất mãnh liệt, gây hậu quả nghiêm trọng trên nhiều phương diện. Trong tình hình biến đổi khí hậu (BĐKH) .
