Bài viết tập trung tính toán phần thế Higgs trong mô hình thống nhất tương tác mở rộng 3-4-1 tối thiểu với neutrino phân cực phải. Đây là một phiên bản thú vị xuất phát từ các mô hình 3-4-1 gốc. | TẠP CHÍ KHOA HỌC Khoa học Tự nhiên và Công nghệ, Số 8(3/2017) tr. 42 - 52 HIGGS TRONG MÔ HÌNH THỐNG NHẤT TƢƠNG TÁC MỞ RỘNG 3-4-1 TỐI THIỂU VỚI NEUTRINO PHÂN CỰC PHẢI Dƣơng Văn Lợi6 Trường Đại học Tây Bắc Tóm tắt: Trong bài báo này, chúng tôi tập trung tính toán phần thế Higgs trong mô hình thống nhất tương tác mở rộng 3-4-1 tối thiểu với neutrino phân cực phải. Đây là một phiên bản thú vị xuất phát từ các mô hình 3-4-1 gốc [1, 2]. Sự khác biệt so với công bố gần đây của chúng tôi [3] chỉ là trong bài báo này, cùng với các biện luận rõ ràng, chặt chẽ, thì các tính toán sẽ được thực hiện một cách chi tiết hơn, và tất nhiên các kết quả phải phù hợp với [3]. Từ khóa: Mô hình, tương tác, Higgs, 3-4-1, tối thiểu. 1. Giới thiệu Hiện tượng dư thừa diphoton 750 GeV quan sát thấy gần đây [4] có thể được giải thích như là một sự tồn tại của một vô hướng trung hòa mới liên kết với các quark nặng mới đưa vào, hoặc trong một vài trường hợp liên kết với các boson và các lepton mới. Theo hướng này, các mô hình 3-3-1 [1, 5, 6] dường như là những ứng cử viên tốt do chúng chứa đựng tất cả các thành phần như là các quark mới và các trường vô hướng mới. Tuy nhiên, vấn đề là để thỏa mãn sự dư thừa diphoton ở LHC thì đòi hỏi rằng thang 3-3-1 ở mức thấp 400 GeV, trong khi dòng trung hòa thay đổi số vị yêu cầu một thang lớn 2 TeV. Để giải quyết vấn đề nan giải này cho mô hình 3-3-1 với neutrino phân cực phải, một tam tuyến vô hướng trơ đã được đưa thêm vào [7], hay mở rộng nhóm chuẩn [8], hoặc giới thiệu các vô hướng tích điện mới [9],. Tình trạng trên cũng xảy ra với các hướng mở rộng khác của Mô hình chuẩn (SM), do đó việc tìm các mô hình để thỏa mãn các dữ liệu thực nghiệm hiện nay là rất cần thiết. Như đã biết, SU (4) L là nhóm đối xứng cao nhất trong phần điện yếu [10]. Đã có một số mô hình xây dựng dựa trên cơ sở nhóm SU (3)C SU (4) L U (1) X (3-4-1) [1, 2, 11], trong đó SU (3)C là nhóm đối xứng màu của tương tác mạnh tác động lên các quark và các gauge boson truyền .
