Nghiên cứu được thực hiện tại huyện Sốp Cộp nhằm đánh giá hiện trạng sản xuất và hiệu quả mô hình sản xuất lúa Nếp Tan theo phương thức cấy thẳng hàng. Kết quả cho thấy, cơ cấu các giống lúa tại huyện Sốp Cộp chưa đa dạng. Trong vụ Xuân, giống Nếp 87 và Nếp 97 chiếm hơn 95% diện tích. Ở vụ Mùa, ngoài 2 giống trên còn có giống Nếp Tan với diện tích gieo trồng từ 30 - 40% và tập trung tại 3 xã Mường Và, Mường Lạn và Nậm Lạnh. Năng suất lúa Xuân trung bình từ 48 - 55 tạ/ha, năng suất lúa Mùa từ 45 - 48 tạ/ha. | TẠP CHÍ KHOA HỌC Khoa học Tự nhiên và Công nghệ, Số 8(3/2017) tr. 101 - 108 HIỆN TRẠNG SẢN XUẤT VÀ HIỆU QUẢ MÔ HÌNH CẤY THẲNG HÀNG ĐỐI VỚI LÖA NẾP TAN TẠI HUYỆN SỐP CỘP, TỈNH SƠN LA Nguyễn Văn Khoa1, Nguyễn Hoàng Phƣơng1, Lò Văn Thanh2, Lò Văn Thực213 1 Trường Đại học Tây Bắc 2 Sinh viên K54 ĐH Nông học, Trường Đại học Tây Bắc Tóm tắt: Nghiên cứu được thực hiện tại huyện Sốp Cộp nhằm đánh giá hiện trạng sản xuất và hiệu quả mô hình sản xuất lúa Nếp Tan theo phương thức cấy thẳng hàng. Kết quả cho thấy, cơ cấu các giống lúa tại huyện Sốp Cộp chưa đa dạng. Trong vụ Xuân, giống Nếp 87 và Nếp 97 chiếm hơn 95% diện tích. Ở vụ Mùa, ngoài 2 giống trên còn có giống Nếp Tan với diện tích gieo trồng từ 30 - 40% và tập trung tại 3 xã Mường Và, Mường Lạn và Nậm Lạnh. Năng suất lúa Xuân trung bình từ 48 - 55 tạ/ha, năng suất lúa Mùa từ 45 - 48 tạ/ha. Mỗi hộ gia đình trung bình có diện tích trồng lúa từ - m2. Kết quả thử nghiệm kỹ thuật cấy thẳng hàng cho các giống lúa Nếp Tan đã làm tăng năng suất, tăng từ 0,7 - 1,2 tấn/ha, hiệu quả kinh tế cao hơn từ 5,360 - 9,840 triệu đồng/ha, lợi nhuận tăng từ 21- 52% so với cách làm truyền thống. Từ khóa: Cấy thẳng hàng, Mường Và, Nếp Tan, Tan Nhe, Tan Hin, Tan Pụa. 1. Mở đầu Nghề trồng lúa là nghề cổ truyền góp phần đảm bảo an ninh lương thực cho người dân Sơn La nói chung và người dân tại các huyện vùng cao, biên giới nói riêng trong đó có huyện Sốp Cộp. Theo số liệu thống kê của Huyện, tính đến năm 2015, toàn Huyện có diện tích lúa Xuân đạt 802 ha, lúa Mùa là ha và diện tích lúa nương là ha. Lúa Nếp Tan là một trong những giống lúa nổi tiếng tại Sốp Cộp nói riêng và Sơn La nói chung vì chất lượng gạo thơm ngon nên được người tiêu dùng rất ưa thích. Giống lúa Nếp Tan đã được trồng ở huyện Sốp Cộp từ rất lâu đời và là giống bản địa, đặc sản của đồng bào dân tộc Thái. Tuy nhiên, do tập quán canh tác lạc hậu, trình độ nhận thức còn hạn chế và giống được để theo cách truyền thống nên năng suất, chất lượng lúa, gạo
