Chương 11 - Ổn định của thanh chịu nén đúng tâm. Chương này gồm có những nội dung chính sau: Khái niệm về ổn định của hệ đàn hồi, xác định lực giới hạn của thanh thẳng chịu nén đúng tâm, giới hạn áp dụng của công thức Euler - Ổ định của thanh làm việc ngoài giới hạn đàn hồi, phương pháp thực hành để tính ổn định thanh chịu nén. nội dung chi tiết. | Bài giảng Sức bền vật liệu: Chương 11 - GV. Lê Đức Thanh GV: Leâ ñöùc Thanh Chöông 11 OÅN ÑÒNH CUÛA THANH THAÚNG CHÒU NEÙN ÑUÙNG TAÂM KHAÙI NIEÄM VEÀ SÖÏ OÅN ÑÒNH CUÛA TRAÏNG THAÙI CAÂN BAÈNG Ñeå ñaùp öùng yeâu caàu chòu löïc bình thöôøng, moät thanh phaûi thoûa maõn ñieàu kieän beàn vaø cöùng, nhö ñaõ ñöôïc trình baøy trong caùc chöông tröôùc ñaây. Tuy nhieân, trong nhieàu tröôøng hôïp, thanh coøn phaûi thoûa maõn theâm ñieàu kieän oån ñònh. Ñoù laø khaû naêng duy trì hình thöùc bieán daïng ban ñaàu neáu bò nhieãu. Trong thöïc teá, nhieãu coù theå laø caùc yeáu toá sai leäch so vôùi sô ñoà tính nhö ñoä cong ban ñaàu, söï nghieâng hoaëc leäch taâm cuûa löïc taùc duïng. Khaùi nieäm oån ñònh coù theå minh hoïa baèng caùch xeùt söï caân baèng cuûa quaû caàu treân caùc maët loõm, loài vaø phaúng treân . Söï caân baèng veà vò trí cuûa quaû caàu Neáu cho quaû caàu moät chuyeån dòch nhoû (goïi laø nhieãu) töø vò trí ban ñaàu sang vò trí laân caän roài boû nhieãu ñi thì: - Treân maët loõm, quaû caàu quay veà vò trí ban ñaàu: söï caân baèng ôû vò trí ban ñaàu laø oån ñònh. - Treân maët loài, quaû caàu chuyeån ñoäng ra xa hôn vò trí ban ñaàu: söï caân baèng ôû vò trí ban ñaàu laø khoâng oån ñònh. - Treân maët phaúng, quaû caàu giöõ nguyeân vò trí môùi: söï caân baèng ôû vò trí ban ñaàu laø phieám ñònh. Hieän töôïng töông töï cuõng coù theå xaûy ra ñoái vôùi söï caân baèng veà traïng thaùi bieán daïng cuûa heä ñaøn hoài. Chaúng haïn vôùi thanh chòu neùn treân . Trong ñieàu kieän lyù töôûng (thanh thaúng tuyeät ñoái, löïc P hoaøn toaøn ñuùng taâm.) thì thanh seõ giöõ hình daïng thaúng, chæ co ngaén do chòu neùn ñuùng taâm. Neáu cho ñieåm ñaët cuûa löïc P moät chuyeån vò beù δ do moät löïc ngang naøo ñoù gaây ra, sau ñoù boû löïc naøy ñi thì seõ xaûy ra caùc tröôøng hôïp bieán daïng nhö sau: Chöông 11: Oån ñònh thanh thaúng chòu neùn ñuùng taâ m 1 GV: Leâ ñöùc .
