Bài viết nêu tổng quan về tình hình nghiên cứu trong, ngoài nước, các hướng nghiên cứu chính về vật liệu từ nhiệt và công nghệ làm lạnh bằng từ trường. Đồng thời xác định hướng nghiên cứu tại Đại học Hồng Đức trên cơ sở chương trình hợp tác với Viện Khoa học Vật liệu Việt Nam. | Định hướng nghiên cứu vật liệu từ nhiệt và công nghệ làm lạnh bằng từ trường ở trường Đại học Hồng Đức TẠP CHÍ KHOA HỌC, TRƢỜNG ĐẠI HỌC HỒNG ĐỨC - SỐ 18. 2014 ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU VẬT LIỆU TỪ NHIỆT VÀ CÔNG NGHỆ LÀM LẠNH BẰNG TỪ TRƢỜNG Ở TRƢỜNG ĐẠI HỌC HỒNG ĐỨC Nguyễn Mạnh An1 TÓM TẮT Việc ứng dụng vật liệu từ nhiệt trong các máy làm lạnh có ưu điểm là không gây ô nhiễm môi trường (như các máy lạnh dùng khí nén), có khả năng nâng cao được hiệu suất làm lạnh, giảm thiểu tiếng ồn và các tính năng đặc biệt khác. Vì vậy, việc nghiên cứu các ứng dụng của nó có ý nghĩa cực kỳ quan trọng. Trong bài này, chúng tôi nêu tổng quan về tình hình nghiên cứu trong, ngoài nước, các hướng nghiên cứu chính về vật liệu từ nhiệt và công nghệ làm lạnh bằng từ trường. Đồng thời xác định hướng nghiên cứu tại Đại học Hồng Đức trên cơ sở chương trình hợp tác với Viện Khoa học Vật liệu Việt Nam. Từ khóa: Vật liệu từ nhiệt, công nghệ làm lạnh 1. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU TRONG VÀ NGOÀI NƢỚC Hiệu ứng từ nhiệt (MagnetoCaloric Effect-MCE) đã và đang đƣợc các nhà khoa học quan tâm nghiên cứu bởi khả năng ứng dụng to lớn của chúng trong lĩnh vực làm lạnh bằng từ trƣờng. Việc làm lạnh bằng từ trƣờng dựa trên nguyên lý từ trƣờng làm thay đổi entropy của vật liệu (hình 1). Do vậy, để hiệu suất làm lạnh bằng phƣơng pháp này lớn thì hiệu ứng từ nhiệt của vật liệu càng phải lớn (có biến thiên entropy từ SM và thay đổi nhiệt độ đoạn nhiệt Tad lớn). Hình 1. Giản đồ mô tả chu trình làm lạnh bằng từ trƣờng và bằng khí [1] 1 5 TẠP CHÍ KHOA HỌC, TRƢỜNG ĐẠI HỌC HỒNG ĐỨC - SỐ 18. 2014 Việc ứng dụng vật liệu từ nhiệt trong các máy làm lạnh có ƣu điểm là không gây ra ô nhiễm môi trƣờng nhƣ các máy làm lạnh dùng khí nén, có khả năng nâng cao đƣợc hiệu suất làm lạnh (tiết kiệm đƣợc năng lƣợng), có thể thiết kế nhỏ gọn, không gây tiếng ồn và có thể dùng trong một số ứng dụng đặc biệt. Hiệu ứng từ nhiệt đã đƣợc phát hiện từ khá lâu (1881) và đã đƣợc ứng
