Bài báo giới thiệu một mô hình mô phỏng cân bằng nước và điều tiết dòng chảy được phát triển phục vụ cho tính toán cân bằng nước, quản lý nước và vận hành hệ thống hồ chứa cấp nước và phát điện trên lưu vực sông Ba (Ba-Model). Nghiên cứu này dựa trên cơ sở lý thuyết của mô hình NAM và ý tưởng của mô hình HEC-RESSIM để xây dựng chương trình mô phỏng của riêng mình nhằm dễ dàng can thiệp vào tính toán cân bằng nước cho lưu vực sông Ba cho phù hợp với tình hình thực tế. | Xây dựng mô hình mô phỏng thủy văn, cân bằng nước và điều tiết hồ chứa trên lưu vực sông Ba - Cao Đình Huy, Lê Hùng, Hà Văn Khối BÀI BÁO KHOA HỌC XÂY DỰNG MÔ HÌNH MÔ PHỎNG THỦY VĂN, CÂN BẰNG NƯỚC VÀ ĐIỀU TIẾT HỒ CHỨA TRÊN LƯU VỰC SÔNG BA Cao Đình Huy1, Lê Hùng2, Hà Văn Khối3 Tóm tắt: Bài báo giới thiệu một mô hình mô phỏng cân bằng nước và điều tiết dòng chảy được phát triển phục vụ cho tính toán cân bằng nước, quản lý nước và vận hành hệ thống hồ chứa cấp nước và phát điện trên lưu vực sông Ba (Ba-Model). Nghiên cứu này dựa trên cơ sở lý thuyết của mô hình NAM và ý tưởng của mô hình HEC-RESSIM để xây dựng chương trình mô phỏng của riêng mình nhằm dễ dàng can thiệp vào tính toán cân bằng nước cho lưu vực sông Ba cho phù hợp với tình hình thực tế. Mô hình được thiết lập đã được hiệu chỉnh và kiểm định đủ độ tin cậy và có thể áp dụng cho bài toán dự báo và vận hành các hồ chứa cấp nước và phát điện trên lưu vực sông Ba. Mô hình được hoàn thiện có thể được ứng dụng cho các lưu cực khác có điều kiện tương tự. Từ khoá: Mô hình mô phỏng, cân bằng nước, hồ chứa, lưu vực sông Ba, dòng chảy kiệt. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ* (Cheng Chun-tian, 2010) và (Kim Sheung Việc nghiên cứu thiết lập mô hình dự báo Kown, 2011). dòng chảy đến hồ chứa và vận hành điều tiết Phát triển mô hình mới phù hợp với bài toán trong mùa lũ đã được ứng dụng nhiều trên các vận hành hệ thống hồ chứa theo thời gian thực lưu vực sông như của (Tô Thúy Nga, 2014) và là xu hướng đang được nghiên cứu phát triển ở (Ngô Lê An, 2015) áp dụng cho dòng chảy lũ một số nước trong đó có Việt Nam. Để chủ lưu vực sông Vu Gia Thu Bồn. Đối với dòng động trong vận hành khai thác các công trình chảy kiệt cũng đã có khá nhiều các nghiên cứu trên lưu vực sông Ba, nghiên cứu này đã phát ví dụ như dự báo dòng chảy đến hồ chứa Cửa triển mô hình Ba-Model trên cơ sở tích hợp mô Đạt (Vũ Ngọc Dương et al 2016) và (Phùng hình thủy văn, cân bằng nước và điều tiết dòng Hồng Long, 2017) dự báo dòng .