Bài viết giới thiệu phương pháp tính toán chỉ số dễ bị tổn thương về sinh kế (LVI) theo 2 cách tiếp cận: LVI như là một chỉ số hợp thành bởi 7 thành phần chính và LVI như là một chỉ số được xác định từ 3 nhân tố tác động, độ nhạy cảm và khả năng thích ứng theo định nghĩa về tính dễ bị tổn thương của IPCC. | Tổn thương về sinh kế ở các vùng liên quan đến dao động và biến đổi khí hậu NGHIÊN CỨU & TRAO ĐỔI TỔN THƯƠNG VỀ SINH KẾ Ở CÁC VÙNG LIÊN QUAN ĐẾN DAO ĐỘNG VÀ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU Ngô Trọng Thuận và Ngô Sỹ Giai Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu ài báo giới thiệu phương pháp tính toán chỉ số dễ bị tổn thương về sinh kế (LVI) theo B 2 cách tiếp cận: LVI như là một chỉ số hợp thành bởi 7 thành phần chính và LVI như là một chỉ số được xác định từ 3 nhân tố tác động, độ nhạy cảm và khả năng thích ứng theo định nghĩa về tính dễ bị tổn thương của IPCC. Kết quả áp dụng chỉ số trên cho thành phố Vĩnh Yên và huyện Tam Đảo của tỉnh Vĩnh Phúc theo số liệu thống kê năm 2010 được trình bày để minh họa. Từ khóa: Tổn thương, sinh kế. 1. Mở đầu trong các thời kỳ khác nhau; Độ nhạy cảm là Dao động khí hậu (DĐKH) và biến đổi khí mức độ mà một hệ thống chịu ảnh hưởng bởi các hậu (BĐKH) được xem là các nhân tố có ảnh tác động E; Khả năng thích ứng là khả năng của hưởng đến mọi hoạt động kinh tế - xã hội (KT - hệ thống chịu đựng (tồn tại, đứng vững) hoặc XH) của con người cũng như môi trường thiên phục hồi sau các tác động E [1]. nhiên, đặc biệt là người già, phụ nữ, người Một trong những vấn đề được quan tâm là nghèo, người đau yếu và những cộng đồng dân đánh giá tác động của DĐKH và BĐKH đến sinh cư nhỏ khác ở khu vực nông thôn, miền núi, là kế của con người ở một địa bàn nhất định, trên những đối tượng dễ bị tổn thương do họ phụ cơ sở áp dụng chỉ số dễ bị tổn thương về sinh kế thuộc chủ yếu vào sản xuất nông nghiệp, chăn (LVI), trong đó sử dụng một số chỉ thị để đánh nuôi, đồng thời thiếu những kỹ năng và điều kiện giá tác động của thiên tai, sự dao động của khí tiếp cận các nguồn vốn để có thể tham gia vào hậu và các đặc điểm KT - XH của người dân - là các hoạt động thích ứng và ứng phó. những nhân tố ảnh hưởng đến khả năng thích Về mặt nguyên tắc, đánh giá tổn thương thực ứng của cộng đồng; Còn hiện trạng chăm
