Khảo sát Phật giáo Bắc Giang qua các dấu tích vật chất, các truyền thuyết dân gian ở các địa phương và căn cứ trên các bộ chính sử, Phật sử như Việt sử lược, Đại Nam nhất thống chí, Thiền uyển tập anh. Bài viết này trình bày một số giá trị lịch sử, giá trị Phật giáo và giá trị văn hóa cơ bản của mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm và chùa Bổ Đà, tỉnh Bắc Giang. | Một số giá trị lịch sử, Phật giáo và văn hóa của mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm và chùa Bổ Đà tỉnh Bắc Giang 36 Nghiên cứ u Tôn giáo. Sô ́ 4 - 2016 NGUYỄN THẾ CHÍNH MỘT SỐ GIÁ TRỊ LỊCH SỬ, PHẬT GIÁO VÀ VĂN HÓA CỦA MỘC BẢN CHÙA VĨNH NGHIÊM VÀ CHÙA BỔ ĐÀ TỈNH BẮC GIANG Tóm tắt: Khảo sát Phật giáo Bắc Giang qua các dấu tích vật chất, các truyền thuyết dân gian ở các địa phương và căn cứ trên các bộ chính sử, Phật sử như Việt sử lược, Đại Nam nhất thống chí, Thiền uyển tập anh,. có thể thấy rằng, Phật giáo Bắc Giang trong quá trình phát triển đã để lại nhiều di sản quý giá, trong đó nổi bật nhất là 02 kho mộc bản hiện còn lưu giữ tại chùa Vĩnh Nghiêm, huyện Yên Dũng và chùa Bổ Đà, huyện Việt Yên. Hai kho mộc bản này đã được kiểm kê, phân loại và có những đánh giá ban đầu trên các bình diện khác nhau. Trong đó, kho mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm đã được UNESCO công nhận là Di sản Tư liệu thuộc Chương trình ký ức thế giới Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Bài viết này trình bày một số giá trị lịch sử, giá trị Phật giáo và giá trị văn hóa cơ bản của mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm và chùa Bổ Đà, tỉnh Bắc Giang. Từ khóa: Giá trị, Phật giáo, Bắc giang, Vĩnh Nghiêm, Bổ Đà, mộc bản, văn hóa. 1. Khái quát về Phật giáo ở Bắc Giang Bắc Giang nằm trên vùng đất cổ, có lịch sử văn hóa lâu đời, đặc biệt là lịch sử văn hóa Phật giáo. Cùng với sự ra đời của Phật giáo Việt Nam, Phật giáo ở Bắc Giang cũng có mặt từ khá sớm. Tuy không có tài liệu thư tịch cụ thể nào nói về thời điểm Phật giáo vào Bắc Giang nhưng qua dấu tích vật chất còn để lại cũng như truyền thuyết dân gian ở địa phương cho biết Phật giáo vào Bắc Giang khoảng trước thế kỷ X. Qua điều tra khảo sát các ngôi chùa cổ ở Bắc Giang đã phát hiện được ba dấu chân Phật trên đá (mà theo tín ngưỡng đạo Phật thì đó là những biểu tượng Phật cổ xưa từ Ấn Độ ảnh hưởng tới Việt Nam). Đó là dấu chân Phật ở chùa Am Vãi (xã Nam Dương, huyện Lục Ngạn) dấu chân Phật trên đá lớn ở chùa
